Większą wypukłość przedmiotu wydobyć można na tle jasném oświetloném, niż na ciemném. Przyczyna leży w tém, że gdy chcesz postać uczynić wypukłą, czynisz część odleglejszą od światła, ciemniejszą jako mniéj światła otrzymującą, zakończając ją zaś na tle ciemném, jeżeli nie pomożesz sobie (refleksem) odbitem, praca twoja niebędzie piękną, z daleka zaś widać będzie tylko same części oświetlone, ciemne zaś będą się wydawały jakby należały do tła, przedmiot będzie wyglądał jakby był pocięty, a wypukłość tém mniéj odpowiednia zamiarowi im ciemniejsze będzie tło.
Postacie zyskują na piękności w świetle ogólném, tracą w cząstkowém ograniczoném i małem, albowiem światła silne i wielkie obejmują wypukłości ciała, a w tém świetle wykonane malowidła z daleka pięknie wydawać się będą malowanie zaś w świetle małém, będą miały dużo cieniów, a takie dzieła o wielkich cieniach z daleka muszą zawsze wyglądać jak pobrudzone.
Uprzedzam cię, że w okolicach nadmorskich lub zbliżonych do nich zwróconych ku stronie południowéj, drzew i łąk podczas zimy nie należy przedstawiać tak jak w okolicach od morza odległych i północnych, oprócz gdy idzie o drzewa które co rok liście zrzucają.
W jesiennéj porze wyobraź wszystko odpowiednio do czasu tego, począwszy od pożółkłych liści na najstarszych gałęziach drzew, stosownie do tego, czy drzewo znajduje się w miejscu urodzajném, a nie czyń tak jak wielu postępuje, robiąc drzewa rozmaitego rodzaju w równych odstępach i o jednakowéj zieloności. Barwę też łąk, skał i pniów drzew urozmai caj przyroda bowiem jest nieskończenie urozmaiconą.
Wyobrażając wiatr, oprócz przygięcia gałęzi i liści w kierunku wiatru, trzeba téż pyłem drobnym zapełnić poruszone wichrem powietrze.
Deszcz pada pośród powietrza, okrywa je lśniącą powłoką otrzymując z jednéj strony światło słoneczne, cień zaś z przeciwnéj, jak to bywa podczas mgły, przyćmiewa téż ziemię pozbawioną przez deszcz promieni słońca. Przedmioty znajdujące się po za deszczem mają zatarte i niewyraźne zarysy, bliższe zaś oka będą wyraźniejsze, z tych zaś wyraźniejszemi
