będą te które się będą znajdowały pośród deszczu ocienionego, aniżeli pośród oświetlonego słońcem. A to z tego powodu, że przedmioty widziane w deszczu ocienionym, tracą tylko najwyższe swe światła, zaś inne w deszczu oświetlonym tracą i światła i cienie, oświetlone bowiem części łączą się z jasnością oświetlonego powietrza, cienie zaś także rozjaśnione są taż samą jasnością powietrza.
Cienie rzucane od mostów, nie wprzód stają się widocznemi na wodzie, póki ta przez zmarszczki nie utraci swéj przejrzystości. A to się tém tłómaczy, iż woda przezroczysta a o gładkiéj powierzchni odbija w sobie most we wszystkich punktach których kąt odbicia będzie taki sam jaki jest kąt wpadania promieni ocznych, odbija téż i powietrze za mostém będące tam właśnie gdzie ma paść cień mostu, cień więc może być widocznym tylko na wodzie pomarszczonéj, która nieodbija przedmiotów, ale za to przyjmuje cienie tak dobrze, jak ziemia piaszczysta.
Perspektywa jest wędzidłem i sterem malarstwa.
Wielkość postaci wyobrażonéj, powinna wykazać w jakiéj ją widzimy odległości. Jeżeli wyobrażasz postać wielkości rzeczywistéj, wiedz, iż będzie wyglądała jakoby była bliską oka.
Środek ciężkości znajduje się zawsze na linii środkowéj tułowia w górę od pępka idącéj, i tym sposobem daje wiadomość o przypadkowém ciążeniu człowieka zarówno jak i o naturalném. Pokazuje się to, przy wyprężeniu ręki na któréj zakończeniu pięść jest przeciwwagą służącą do zrównoważenia ciężaru ciała, z konieczności tedy ciężar ten rzuca się jak przeciwwaga przypadkowa, przyczém i pięta podnosi się.
Jeżeli chcesz wykonać posąg w marmurze, zrób go najprzód z gliny, a gdy skończysz i wyschnie wstaw go w skrzynię o tyle obszerną, abyś mógł w nią późniéj wstawić marmur z którego chcesz wyrzeźbić posąg podobny glinianemu. Mierz potém posąg w téj skrzyni za pomocą pręcików białych, któreby wchodziły przez szpary skrzyni[1] i wsadzając je w każdą z szpar dotykaj niemi posąg w rozmaitych punktach, część zaś każdego pręcika wystającą na zewnątrz skrzyni, zaczerniaj i oznaczaj jednakowo pręcik i miejsce szpary, abyś w toż samo miejsce trafił, a potém wyjmij gliniany posąg z skrzyni a wstaw w nią marmur i obrabiaj go tak, aby każdy pręcik w swojem miejscu szpary aż po znak zanurzył się. Dla ułatwienia zaś téj roboty tak przyrządź skrzynię abyś mógł ją podnosić w górę zostawiając dno pod marmurem, a tym sposobem łatwo go żelazem obrobisz.
Wymaluj obraz na płótnie cienkiem i równém naciągniętém na ramę a potém pokryj smołowcem z cegłą, pociągnij potém warstwą węglanu ołowiu z żółtą barwą, następnie ole-
- ↑ Skrzynia ta ma być zapewne zrobiona na sposób klatki. (Przyp. tłom.)
