Strona:Leopardi - Myśli.pdf/42

Ta strona została uwierzytelniona.

gim, osiągać z łatwością to samo, co osiągają z wielkim trudem, czyniąc albo siląc się czynić źle.

XXXIX.

Baltazar Castiglione w Dworzaninie (Cortigiano) bardzo trafnie określa powód, dla którego starcy zwykli chwalić czasy swej młodości, a ganić obecne. Co do mnie, powiada, sądzę, że to fałszywe zapatrywanie starców ma swój powód w uciekających latach, które unoszą ze sobą wiele wygód, a między innymi usuwają z krwi znaczną część żywotnych soków, wskutek czego ich budowa zmienia się i stają się ułomnymi narządy, zapomocą których dusza uzewnętrznia swe zdolności. Owóż z serc naszych w tym czasie, jako w jesieni liście z drzew, opadają błogie kwiaty zadowolenia i zamiast pogodnych i jasnych myśli wkracza chmurny i posępny smutek, stowarzyszony z tysiącem klęsk: tak, że nie tylko ciało, ale i dusza jest także chora i z minionych rozkoszy nie zachowuje nic innego, jedno upartą pamięć i obraz onego drogiego czasu młodości, w której, kiedy ją odnajdujem, zdaje się nam, że wżdy i niebo i ziemia i wszelka rzecz jest świąteczna i uśmiecha się wokół naszym oczom, a w myśli, jakoby w rozkosznym i przestronnym ogrojcu, kwitnie słodka wiosna wesołości. Tedy może będzie użyteczna, kiedy już w zimową porę wchodzi słońce naszego życia, obierając nas z onych rozkoszy, pójść sobie ku zachodowi, stracić wraz