masz nic; o Królowéy tylko, że była zapadła na rhumatisme y febrę, ale się iuż lepiey miała. Od P. Wdy. Czerniechowskiego[1] iest siła. Nie miał ieszcze audiencij de congé, bo się obawiaią, że to samo wyrządzić zechce, co Vitry,[2] że Królowey żegnać nie bendzie. Z strony owego strzelania Tyszkiewiczowego[3] mało z nim mówiono. To też pisze, że mówił, z Caliersem[4] o cyfry, który mu te właśnie odpowiedział słowa, że ich dać iemu nie może, bo się boi, żeby nie zginęły, ponieważ tak wiele listów ginie na pocztach, albo żeby można odmienić cyfrę, ale że ie prześle przez pewno[5] okazio. Daię tedy o tym znać P. Kanclerzowi, że cyfry są, ale że ich wydać nie chcą, aby iuż P. Podskarbi[6] wiedział, że zginieniem Cyfr, ani zakazem ode Dworu, wyniść, ani się wydrwić nie może. O kleynotach żadney nie czyni wzmianki. Le Prince de Conti[7] czyli malcontent, czy par deséspoir, par jalousie, ou par autre raison, avec le prince Carignan[8] de Soissons, z iednym tylko paziem uiechali, udaiąc: że na sukurs Wiedniowi. Że zaś bez opowiedzenia, dla tego, że drugim, którzy o to prosili, Król pozwolić nie chciał, posłał Król za nimi z surowym ordinansem. Nasz też P. Polanowski z tond się wrócił do domu, wczora bywszy cale zdrowym. Powiedają, że się strudził dniem wczoraiszym, że na krzyże upadł, y że mu krew szła w nocy kilka razy. X. Biskup Warmiń-
- ↑ Wojewoda Czerniechowski, Jan Gniński, herbu Trach syn Podkanclerzego koronnego i Doroty z Jaskulskich Gnińskiej. Miał za sobą Teresę Potocką Wojewodzankę Bracławską. W tymże roku 1683, postąpił na Województwo Bracławskie. Umarł bezpotomnie w roku 1703 Wojewodą Pomorskim.
W roku 1683 wziął Województwo Czerniechowskie po Gnińskim, Stanisław Maryusz Jaskulski herbu Leszczyc, który na tymże urzędzie w roku 1689 umarł. - ↑ Marquis de Vitri poseł francuzki w Warszawie usiłował przeszkodzić zawarciu przymierza między Janem III. i Leopoldem Cesarzem, w celu prowadzenia wspólnie wojny przeciw Turkom; wielu biegłych w radzie państwa polityków, a mianowicie Morsztyn Podskarbi, tegoż byli zdania. Przejęte listy cyframi pisane wyjawiły zamysły Posła. Domagano się oddalenia jego i uchwalono na Sejmie roku 1683 pod laską Rafała Lessczyńskiego, (ojca króla Stanisława) agitującym się, aby odtąd posłowie zagraniczni nigdy ciągle w Polsce nie bawili. W trzy tygodnie najpóźniej po swojem do Warszawy przybyciu, mieli mieć audyencyą u dworu, sześć tygodni wyznaczono im do ułatwienia powierzonych im układów, i trzy tygodnie do wyjechania z granic Rzeczypospolitej.
Markiz de Vitry protestował przeciwko otwieraniu pisanych przez niego i do niego listów, i dnia 28. Maja tegoż roku pożegnał króla. Klólowej atoli żegnać nie chciał, która naówczas na Francyą urażona, przyłożyła się była do zawarcia wyżej wspomnionego traktatu z Austryą.
W kilka dni potem, czy to przypadkowo, czy też z poduszczenia urażonej na posła francuzkiego Królowej Polskiej, wszczął się zgiełk pod oknami Markiza de Vitry, w którym służący Tyszkiewicza, w Warszawie naówczas nieobecnego, kilku domowników Poselskich z pistoletów zabili. Sprawcy tej zbrodni uszli natychmiast z Warszawy i bezskutecznie ich szukano. Pozwany Tyszkiewicz o to, że ludzi swoich w przyzwoitej utrzymywać nie umiał karności, skazany został na rok i sześć niedziel więzienia bardzo niewinnie, i dla tego tylko aby posłowi jakąkolwiek dać satysfakcyą. - ↑ Strzelanie Tyszkiewiczowe. O wyżej wspomnionem zdarzeniu król tu wspomina.
- ↑ Franciszek de Callierés pan de Rochelay i Gigny zręczny dyplomat i sekretarz gabinetu Ludwika XIV we Francyi, a oraz autor kilku pism i członek Akademii, snadź właśnie wtedy służbę swą wyższą pełnić począł. Umarł r. 1717.
- ↑ Panu kanclerzowi. Kanclerzem koronnym naówczas był Jan Wielopolski, najprzód stolnik koronny, potem podkanclerzy, umarł kanclerzem w roku 1687. Marszałkował w Izbie Poselskiej w roku 1662. Wchodził trzy razy w śluby małżeńskie, pierwszy raz z Angelą Febronią Koniecpolską wojewodzanką Bełską z Xiężny Poryckiej zrodzoną, która bezdzietnie umarła. Drugą żoną jego była Krystyna Komorowska Kasztelanka Oświecimska, z której miał trzech synów i córkę Konstancyą, później Marcyanowi Ogińskiemu Kanclerzowi Litewskiemu zaślubioną. Trzecią nakoniec żoną jego była Maryanna d’Arquian siostra królowej Maryi Kazimiry żony Jana III. o której wyżej wzmianka była.
- ↑ Pan Podskarbi Jędrzej Morsztyn. Jeden z najbieglejszych owego wieku w Polsce polityków, usiłował przeszkodzić zawarciu ligi z Austryą, przewidując niebezpieczeństwo ztąd dla Polski wyniknąć mogące. Znienawidzony od króla i królowej, którzy niechętnie rady jego słuchali, przeniósł się do Francyi. Miał z Katarzyny Gordonownej Margrabianki de Huntli, trzy córki, z których jedna za Bilińskiego marszałka wielkiego koronnego, druga za Xiążęcia Kazimierza Czartoryskiego poszła. Trzecia panną umarła. Syn Podskarbiego Morsztyna, od nabytych we Francyi dóbr, Hrabią de Chatonville zwany, był Generałem w wojsku francuzkiem i w oblężeniu miasta Namur zginął.
Jędrzej Morsztyn, od Jana Kazimierza Króla w dowód zaufania, exekutorem jego testamentu mianowany, umarł we Francyi. - ↑ Le Prince de Conti. Franciszek Ludwik de Bourbon urodzony w roku 1664; nosił pierwej tytuł Xiążęcia de Roche sur Yon, umarł w roku 1709.
- ↑ Le Prince de Soissons. Ludwik Tomasz z domu Sabaudzkiego, prawnuk Karola Emmanuela I. Xiążęcia panującego Sabaudyi i Piemontu, urodzony w roku 1657, umarł z ran odniesionych pod Landau roku 1702.
