Strona:Litwa w roku 1812.djvu/445

Ta strona została przepisana.
—   427   —

kupować kradzione. M. Zaleski do ks. Adama, Wilno 5 kwietnia 1813 r.: »Winniśmy bezpieczeństwo od napaści, albo sprawiedliwość po napaści JW. Korsakowowi generał-gubernatorowi, którego rozsądek i cnoty moralne ocalają skarżonych niesłusznie, ale podobno nie służy mu prawo karania skarżących niesłusznie, a gdzie grzeszyć można bez kary i posądzenie miedzy ten rodzaj grzechu jest policzone, posądzający są bezpiecznymi, a posądzeni cierpią i nieszczęście tych staje się nagrodą posądzających, a rząd teraźniejszy o tyranię oskarżają, tak średni i najwyżsi bez winy są winionymi. Trzeba W. Ks. D. przy władzy najwyższej mieć świadków prawdy, trzeba mówców za prawdą, świadkiem i mówcą ten być może, kto tu najdłużej przebywa, zna ludzi z przymiotów i ułomności, bo i ułomności jeszcze nie są występkami; z takich jest Ludwik Plater, z takich byłby Wawrzecki chorąży«. (Arch. Czart.).
(Str. 321 sq.). Komisya Tymcz. Gubern. składała się z 3 wydziałów, wewnętrznego, żywności i skarbowego, utworzona 21 grudnia 1812 r. z inicyatywy wojenn. gubern. Korsakowa; zapiska Chreptowicza, Wojenskij I, 407; o komisyach lustracyjnych utworzonych 7 stycznia 1813 (Arch. hr. Kossak.); o stratach poniesionych, Michajłowskij-Danilewskij IV, 349; Wojenskij, 391 sq. Organizacya komitetu centralnego dla wojennych powinności, (dr. sp.); Plater do ks. Czartoryskiego, Wilno 18 avril 1813 j. w.; Czartoryski do Aleksandra, 9 mai 1813; Mazade II, 321; Plater do Lubeckiego, Wilno 1 kwietnia 1813; Smolka II, 236; ib. ks. Konst. Lubomirski do Lubeckiego, Paryż 5 maja 1814, mylnie zupełnie interpretowany przez prof. Smolkę, j. w.; dzięki interwencyi ks. Lubomirskiego członkowie K. Rz. Sołtan, Jelski, Prozor, Kossakowski otrzymali możność powrotu do kraju i zwrot skonfiskowanych majątków; Aleksander do senat. Bołotnikowa 22 kw. 1814, Sbornik istor. mat. IV, 24 sq. Nastrój społeczeństwa lit.: Plater do ks. Czartoryskiego, j. w.; Dziennik Dziewanowskiego, j. w.; Osztorp., Pam., j. w.; Askenazy, Bibl. Warsz. (1909).