Strona:Lud polski. Podręcznik etnografji Polski.djvu/076

Ta strona została przepisana.

Z nastaniem zimy całe życie wieśniacze skupia się koło domu; wówczas nadchodzi czas młocki, a względnie w leśnych okolicach czas karczowania i czyszczenia lasów.
Sadownictwo. Sady istniały w Polsce już w dawnych czasach, gdyż w starych pieśniach ludu polskiego mamy częste wzmianki o jabłoniach i sadach wiśniowych. Oczywiście kultura tych sadów została ulepszona wówczas, gdy zakonnicy, sprowadzeni do Polski, poczęli przywozić z sobą z zachodu i południa Europy rozmaite gatunki drzew owocowych i oddziaływali też na ulepszenie sadownictwa w Polsce. Sadownictwo nie jest w Polsce wszędzie jednakowo rozwinięte. W Małopolsce np. szczepią drzewa owocowe, ale uszlachetniają je tylko o tyle, o ile to nie kosztuje wiele trudu. Najwięcej rozpowszechnione są dwa sposoby szczepienia, a mianowicie szczepienie w klin i za korę. Szczepienie w klin polega na tem, że ucina się dziczek u góry nieco nawskos, by woda ściekała z miejsca szczepienia; stąd zaczynając, wykonywa się klinowate cięcie, a w tem miejscu odpowiednio przycina się latorózgę. Po spojeniu dziczka i latorózgi tak, że kory ich się łączą, miejsce szczepienia oblepia się gliną lub błotem i obwiązuje płótnem albo kłakami z konopi. Szczepienie za korę odbywa« się tak, że od wierzchu ściętego dziczka robi się w jego korze nożem cięcia prostopadłe, do tego przycina się latorózgę w klinek w ten sposób, by weszła w szparę pnia i oparła się na nim. Wpuściwszy latorózgę pod korę, gdy poprzednio otwarto nożem nadciętą skórkę drzewka, przytrzymuje się miejsce szczepienia palcem, smaruje się je błotem, a obwiązuje płótnem lub włóknami konopi. Szczepienie drzew odbywa się zwykle na wiosnę, 27 lub 28 marca, albo też na pełni marcowej: do szczepienia wybierają latorózgi dość cienkie, o skórce niepomarszczonej, błyszczącej; dziczki w lesie, wykopane i przyswojone w ogrodzie, muszą taką samą mieć korę i muszą być wewnątrz zupełnie białe. Drzewa uszlachetnia się u nas także przez oczkowanie lub odkładanie. Z drzew owocowych lud hoduje: jabłonie, grusze, śliwy, orzechy włoskie, rzadziej czereśnie, wiśnie, morele i brzoskwinie; z krzewów owocowych: agrest, porzeczki lub orzechy laskowe.
Owoce zbiera się zupełnie prymitywnie przez trzęsienie, przyczem się ziemi niczem nie wyściela. Śliwki, gruszki i jabłka lud nasz suszy przeważnie w piecu lub w specjalnie urządzo-