sposób, jaki spotykamy zwłaszcza we wschodniej Polsce. Najpierw przygotowuje się bieliznę do prania tak, iż się ją moczy w trójnogu, t. zw. konwasie lub niżniku, przyczem warstwami przekłada się popiół i bieliznę, a na to leje się gorącą wodę; następnie tak przetrawioną bieliznę piorą baby na rzece, bijąc ją kijankami. Polska kijanka posiada trzy główne typy: 1) półwalcowaty, 2) łopatkowy, 3) mieczykowaty. Kijanka półwalcowata występuje w Polsce północno-wschodniej, na Pomorzu i na Mazowszu. Kijanka łopatkowata jest właściwą obszarowi wielkopolskiemu, Kujawom, części Małopolski i Karpatom,
a zasiąg jej jest daleki, bo aż po połudn. Ukrainę. Wreszcie typ mieczykowaty spotyka się w Małopolsce, szczególnie między Sandomierzem i Dęblinem, a z tym typem łączy się zarówno świętokrzyska wydłużona łopatka, jak i t. zw. „klonka“ kujawska.
W kijance polskiej zwykle obie płaszczyzny są robocze, ale są też okazy z jednej strony rzeźbione, a wówczas tylko druga strona jest używana. Zwłaszcza kijanka podhalańska, zwana „kijań“ , jest pięknie ozdobiona.
Pranie odbywa się dziś w Małopolsce przeważnie w ten sposób, że najpierw moczy się bieliznę w ługu, powstałym z popiołu i ciepłej wody; następnie niosą ją na rzekę i biją kijankami, poczem znów dają do cebra i wracają z tem do domu, gdzie się ją dalej mydli i pierze. Na noc moczą bieliznę, a rano znów piorą na rzece. Wreszcie szaty powszednie krochmalą żytnim krochmalem, a niedzielne pszenicznym. Wysuszoną bieliznę nawijają na wałek i wygładzają maglownicą. Bieliznę świąteczną dają pod specjalną prasę. Maglownica zwie się na Podhalu wałkownicą i posiada bardzo piękne ryzowanie. Prócz maglowania stosuje się dziś powszechnie prasowanie przy pomocy nowoczesnych przyrządów, ale niegdyś
wyglądało to zapewne tak, jak doniedawna na Małorusi, gdzie prasowano namitki do ubrania głowy dużemi kulami z masy szklanej.
Literatura: Moszyński K. Niektóre wyniki etnogeograficznych badań Polski. Warszawa 1925.— Sawicki L. Wędrówki pasterskie w Karpatach. I—IV. Warszawa 1912. Kraków 1919.— Sumcow M. Pieczenie chleba (Wisła IV).
