Szamerlan, gatunek stroju kobiecego.
Szamerluk, gatunek stroju.
Szamlot, kamlot.
Szamota, szomota, szemota, szamotanie, szarpanina.
Szampanata, p. Spampanata.
Sampierz, p. Sąpierz.
Szamski, damasceński (głównia szamska).
Szancknecht, szańcownik, prosty kopacz szańców.
Szanckopnik, podkopnik.
Szancmajster, przełożony szancknechtów.
Szanek, miara objętości.
Szaniec, szańc, 1) stawka w grze (na S. wielki sadził = dawał wielką stawkę); 2) cel, meta, kres (do szańca kogo uprzedzić); 3) szańca swego powetować = od zyskać stratę; 4) na S. komu co dać = odżałować mu co, nie żałować mu; 5) jaw; wolne pole (zamysły tajemne na S. wyrzucili; dyskurs wolny ma S. na wszystko).
Szankr, szankier (choroba).
Szanować, 1) oszczędnie używać, oszczędzać (S. szczęścia); 2) źle S. = znieważać, lżyć; 3) czcić (S. kogo biesiadą).
Szanowity, szanowny, czcigodny.
Szanowny, szanujący, dbały, oszczędny.
Szańc, p. Szaniec, (w S. złożyć, na S. stawić, kłaść = wystawiać na niebezpieczeństwo, na sztych.
Szańcować drabiny przy szturmie = przystawiać je do murów. S. się, 1) przybliżać się, podmykać się (S. się ku nieprzyjacielom; k niej z ustami się szańcuje); 2) spuszczać się, opadać (k ziemi się szańcuje = przypada; woda na dół się szańcuje); 3) szczęścić się, wieść się, powodzić się, iść po myśli.
Szańcownik, 1) p. Szanc-
Strona:M. Arcta Słownik Staropolski.djvu/0610
Ta strona została uwierzytelniona.