Strona:M. Arcta Słownik Staropolski.djvu/0708

Ta strona została uwierzytelniona.

1) U. komu na gardle = podbić go sobie; 2) osiąść, osiedlić się gdzie (U. w jakiej miejscowości, na urzędzie; miłość w sercu usiadła = zagościła, zagnieździła się); 2) U. na czem = uwziąć się na co (czart na tem usiadł, aby nas od prawdy odwodzić); 3) ustatkować się, zabastować, dać pokój, spocząć (skończywszy z wrogiem z pokojem usiadł); 4) upaść, utknąć, klapnąć, przepaść (dokazywał pyszałek, aż w końcu usiadł; usiadł na rachunkach = nie mógł się wyliczyć).

Usikać się, p. Usiknąć się.

Usiknąć się, niedok. usikać się, poszczać się, zeszczać się pod siebie.

Usile, trud, wysiłek, praca.

Usilić, zgwałcić.

Usilstwo, osilstwo, gwałt, zgwałcenie.

Usilca, człowiek gwałtowny, raptus, gwałciciel.

Usił, usiłek, usilność, usiłowanie, wysiłek.

Usiłek, p. Usił.

Usiłować na kogo = nalegać, nastawać usilnie.

Usiłowny, usilny.

Uskakować, p. Uskoczyć.

Uskarbić, uzbierać skarby (niebo sobie uskarbiła).

Uskarżyć się, poskarżyć się.

Uskąpić się w czem = postradać czego, stracić co (póki w ostatnim tchu się nie uskąpię, bronić będę = póki mi tchu nie zabraknie).

Uskipieć, skipiawszy ubyć.

Usklepić, sklepiąc urobić, zbudować, zasklepić (kamienie nie mogły U. gmachu bez zawornika; pszczółka sześciogran usklepia).

Uskoczyć, niedok. uskakować, popełnić występek, wykroczyć (U. z małżeństwa = sprzeniewierzyć się). U. się, skoczywszy umknąć się (chciała złapać konia, ale się uskoczył).