Strona:M. Arcta Słownik Staropolski.djvu/0901

zna Z. do własności języka obcego).

Zakręcywać, zakręcać.

Zakręcywać się, p. Zakręcić się.

Zakręt, zakręta, 1) Z. prawny = wykręt, wybieg, kruczek; 2) zawrócenie z powrotem, ucieczka; 3) Z. koło czego = krętanina, zabieg, zachód, kłopot; 4) Z. głowy = zawrót, kołowacizna.

Zakręta, p. Zakręt.

Zakrętek: ciąć zakrętkiem = zakręciwszy pałaszem, szablą wkoło.

Zakrętny, 1) pełen zakrętów, wężykowaty (rzeka, droga zakrętna; Z. labirynt); 2) wykrętny, podstępny, chytry (Z. sposób mówienia; 3) zawracający głowę, zawrotny (filozofja zakrętna).

Zakroczyć, niedok. zakraczać, 1) zastąpić, zająć co (czoło mgły zakroczyły; granicę im zakroczył; ostrów Wisłę ci zakroczy); 2) zaskoczyć, zajść, stanąć na przeszkodzie (chciał wojować, ale traktaty zakroczyły; chorobą zakroczony, nie mógł...; wrócili do dawnych praktyk, których im wojny zakroczyły = nie dopuściły); 3) zabiedz, zapobiedz (złemu jak najprędzej trzeba Z.).

Zakroić, niedok. zakrawać, 1) Z. na co = kasować się, zagiąć parol (zakrawa na otrzymanie tego urzędu); 2) Z. rozumu = postąpić rozumnie; 3) wieleś zakroił na dziecięcia, tego u nas i starzy nie wiedzą = dokazałeś, zamierzyłeś; 4) zakrawać kogo, czego = zarywać; być podobnym do kogo, do czego (zakrawa Włocha, Żyda, włoszczyzny = pachnie Włochem, Żydem; zakrawać pańskiego, dworzańskiego, boskiej natury; ojcowskiego zakroił = po ojcowsku postąpił).

Zakropić, niedok. zakra-