Strona:M. Arcta Słownik Staropolski.djvu/0971

życzył ojczyźnie zdrowia); 3) życie (położył za nas Z.; o Z. czyje pokusić się; miłowała go nad Z.); 4) zdrowość (widział w nim biegłość wymowy i obrad Z.).

Zdrowy, p. Zdrów.

Zdrożać, p. Zdrożyć.

Zdrożałość, zdrożenie, wzmożenie się drożyzny.

Zdroże, droga zbaczająca, manowiec.

Zdrożny, 1) odwodzący z drogi, nie po drodze leżący (wieś ta nam zdrożna); 2) niedorzeczny, niestosowny, niewłaściwy, nie na miejscu będący (zdrożne to było, że na weselu musieli sobie jedzenie kupować; zbytek i w dobrem Z.).

Zdrożyć, niedok. zdrożać, zrobić droższym, cenniejszym.

Zdrów, zdrowy, 1) daj zdrów! bodaj zdrów! = bądź zdrów! bywaj zdrów! wiwat! (od gęstych: daj zdrów! stracił siły = od gęstych toastów; bodajbyś zdrowa Kleantys! — bodajbyś złamał szyję!); 2) Zdrowa Marja = Zdrowaś Marja (odmówił dwie Zdrowe Marje); 3) cały, nienaruszony (Noe został od potopu zdrowy; żaden kąt od pogańskiej nawały nie został zdrowy); 4) patrzeć na kogo, na co zdrowem okiem = suchem, obojętnem, nie bolesnem; 5) słuszny, niezaprzeczony (zdrowe prawo).

Zdrużyć, złączyć w drużynę, stowarzyszyć.

Zdrygać się, p. Zdrygnąć się.

Zdrygnąć się, niedok. zdrygać się, wzdrygnąć się.

Zdrzasnąć się, przerazić się, przelęknąć się.

Zdrzazgać, strzaskać.

Zdrzemały, p. Zdrzymały.

Zdrzębić, zrobić płot wzmocniony kołkami i najeżony z wierzchu cierniem.

Zdrzymały, zdrzemały,