towarzyska, przetarcie ś. między ludźmi, polor.
Okrzesany, obciosany, obcięty; ten, który nabrał ogłady towarzyskiej między ludźmi; wypolerowany, ogładzony, ucywilizowany.
Okrzesek, cząstka odpadła przy okrzesywaniu (kamieni, drzew itp.).
Okrzesywać, dok. Okrzesać; obcinać dokoła, ociosywać, obrąbywać; przen., wypolerowywać, ćwiczyć, wykształcać; o. ś., wypolerowywać ś., wykształcać ś., nabierać ogłady towarzyskiej.
Okrzos, gałęzie okrzesane, krzesanina.
Okrzosek, wyrób powstały skutkiem okrzesywania.
Okrzyczany, ten, którego okrzyczano; rozsławiony, osławiony, przechwalony, głośny.
Okrzyczeć, obwołać, zrobić rozgłos.
Okrzyk, wołanie, wrzask, wykrzyknięcie jednogłośne wielu ludzi; wyrażenie głośne uznania, zadowolenia a. zgrozy.
Okrzykiwać, dok. Okrzyknąć, Okrzyczeć; obierać przez okrzyk, objawiać głośno swoje uznanie; ogłaszać, obwoływać; wydawać okrzyki.
Okrzyklin, roślina z rodziny ślazowatych, ślazokrzew.
Okrzyknąć — p. nied. Okrzykiwać.
Oksalurja, obfite wydzielanie szczawianów wapna w moczu.
Okseft, arab., duża beczka na wino lub inne ciecze, zawierająca od 200 — 400 litrów (fig.).
Oksydacja, łć., utlenianie, proces łączenia ś. jakiego ciała a. związku chemicznego z tlenem; metale bywają umyślnie oksydowane, żeby zabezpieczyć je od wpływów zewnętrznych a. nadać im barwę inną.
Oksydować, łć., poddawać oksydacji, utleniać.
Oksygienacja, łć., utlenianie krwi w płucach wskutek oddychania.
Oksygon, gr., figura kanciasto-śpiczasta; ostrokąt.
Oksyhemoglobina, łć., hemoglobina utleniona czyli połączona z tlenem (dostarczonym przez oddychanie).
Oksymetr, przyrząd do dochodzenia i mierzenia kwasu zawartego w jakiej cieczy.
Oksymoron, gr., dosł., dowcipnie-głupio: zestawienie wyrazów napozór sprzecznych, np. pracowite próżnowanie, zapał na zimno, wymowne milczenie i t. p.
Oksza, nm., siekiera; herb, przedstawiający siekierę w czerwonym polu, zwróconą ostrzem na prawo.
Okszyc, szlachcic, pieczętujący ś. herbem oksza.
Oktaedr, gr., ośmiościan, bryła gieometryczna, której powierzchnia składa ś. z ośmiu trójkątów foremnych, równych (fig.).
Oktagon, rodzaj szyku bojowego — p. Oktogon.
Oktant, łć., ósma część okręgu koła; przyrząd astronomiczny do mierzenia kątów; dawny przyrząd astronomiczny dla określania czasu i szerokości gieograficznej przez wymierzanie wysokości słońca nad horyzontem (fig.).
Oktawa, łć., ósmy djatoniczny stopień, powtórzenie tonu głównego; skala ośmiu tonów; óśmy dzień od jakiej daty: ośmiodniowy przeciąg czasu; obchód ośmiodniowy niektórych uroczystości kościelnych; w poezji: strofka a. zwrotka ośmiowierszowa, w której jedenastozgłoskowe wiersze rymu-
