Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/114

 Chlorofil a. zieleń roślinna, barwnik zawarty w roślinach i nadający im kolor zielony.

 Chloroform, mieszanina chlorku wapna, wody i alkoholu, używana jako środek znieczulający i usypiający przy operacjach chirurgicznych i w fabrykacji.

 Chloroformować, usypiać kogo (znieczulać ból) za pomocą chloroformu.

 Chlorowce, inne pierwiastki należące do tej samej grupy co i chlor (brom, jod i in.).

 Chlorowodór, związek chloru z wodorem, gaz bezbarwny, ostrego zapachu.

 Chloroza, gr., blednica.

 Chloryt, minerał barwy zielonkawej, należący do krzemianów.

 Chluba, chełpliwość, popis, szczycenie ś. czem; pochwała, zaszczyt; przen. człowiek a. rzecz, którą się ktoś chlubi; duma, chwała, ozdoba.

 Chlubić ś., szczycić ś., chełpić ś., chwalić ś., wynosić ś.

 Chlubny, chwalebny, zaszczytny; pełny chluby, chwały.

 Chlubotać, wydawać odgłos płynu ciekącego, poruszającego się; pluskać.

 Chlupać, Chlupnąć, Chlupotać, bełtać, bełkotać płynem; Ch. ś., chlapać ś., brodzić po błocie lub po wodzie, chlapiąc głośno wokoło, pryskać, tryskać, plusnąć, skoczyć w wodę, buchnąć.

 Chlust! odgłos uderzenia, bicia; odgłos wpadnięcia do wody, skoczenia do wody; odgłos wylania jakiego płynu.

 Chlustać, dok. Chlusnąć, uderzyć, palnąć, kropnąć; plusnąć, trysnąć, lunąć, prysnąć, bryznąć, rzucić się (krew); Ch. językiem = głupstwo powiedzieć, palnąć; powiedzieć słowo obelżywe.

 Chłeptać, Chliptać, pić językiem (pies, kot); żłopać, pić cmoktając.

 Chłodek, zdr. od Chłód, przyjemne świeże powietrze; przen. miejsce ocienione.

 Chłodnawy, cokolwiek chłodny.

 Chłodnica, altanka ocieniona; oziębiacz; p. Chłodnik.

 Chłodnieć, Chłodnąć, ostudzać się, stawać ś. zimnym, stygnąć, oziębiać ś.; ostygać, stawać ś. obojętnym, chłodnym, mniej czułym, serdecznym, stygnąć.

 Chłodnik, miejsce chłodne, ocienione; napój chłodzący; zupa chłodna z barszczu, śmietany, boćwiny i jaj; piec w hucie, gdzie się szkło ochładza; chłodnica, część aparatu dystylacyjnego, w której się para ochładza i skrapla, w którym się płyn chłodzi; kilsztok.

 Chłodniuchny, chłodniusieńki, chłodniuteńki, chłodziutki, zupełnie chłodny, przyjemnie chłodny.

 Chłodny, nieco zimny, zimnawy, ostudzony, oziębiony; oziębły, ostygły, obojętny, pozbawiony żywszego uczucia.

 Chłodzić, sprawiać chłód; oziębiać, czynić chłodnym; ochładzać, studzić, orzeźwiać; tłumić zapał, zbytnią wybujałość fantazji; trzeźwić; Ch. ś., ochładzać ś., orzeźwiać ś., uspakajać ś.

 Chłonąć, wchłaniać, pochłaniać, absorbować, wsysać, połykać, wciągać w siebie; przyswajać sobie, nabierać czego; przen. pochłaniać, przejmować co; płonąć, pałać.

 Chłonice, anat., naczynia chłonne (limfatyczne), w których krąży limfa.

 Chłonny, przym. od Chłonąć; gruczoły chłonne, naczynia chłonne (limfatyczne); chłonący.

 Chłop, kmieć, rolnik, wieśniak, włościanin; mąż, mężczyzna; cham, prostak; grubjanin, gbur; kochanek, gach, kawaler; żart. małżonek; silny i rosły; chwat, zuch.

 Chłopaczek, Chłopczątko, Chłopczyk, Chłopuś, zdr. od Chłopiec.