Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/163

Ta strona została skorygowana.

Czeremcha, drzewo pokrewne śliwie, o silnie pachnących białych kwiatach, o owocach smaku cierpkiego, kocierpka (f.).

Czeremere (w czubku), ndm., podchmielenie, podpicie.

Czerep, czaszka głowy; kawał rozbitego garnka, misy, skorupa; skorupa żółwia; w górnictwie: worek rudy; skupienie kryształów mineralnych, np. krzemionki w wydrążeniu kamienia kształtu czaszkowatego.

Czerepowy, przym. od Czerep; C-wy ton, odgłos, przy opukiwaniu płuc, odgłos tępy, jakby od pękniętego garnka pochodzący.

Czereśnia, drzewo owocowe, o jagodach pestkowych; owoc tego drzewa; p. Trześnia; kij z czereśniowej gałązki.

Czerkas, gatunek materji wełnianej lub bawełnianej, podobnej do kaszmiru lecz lżejszej.

Czerkies, mieszkaniec Czerkasji w górach Kaukaskich; kozak kubański; junak, zuch, zawadjaka; koń rasy czerkieskiej.

Czermień, czerwień, bielikrasa, kalla, roślina zielna z rodziny obrazkowatych, trująca, pospolita po łąkach mokrych (fig.).

Czerniaczka, czerniak lub mięsak czarny, nowotwór, ciemnobrunatny guz, zdarzający się u koni siwych, rak czarny.

Czerniawa, kurzawa, wielka burza połączona z ciemnością, czarne chmury; tłum, gromada, mnóstwo, chmara, ćma.

Czernica, roślina, gatunek krzewu, dającego jagody zwane borówkami, czernicą (fig.); jagoda czarna; gatunek owadu; gatunek ryby (p. Sepja); gatunek kaczki; rodzaj choroby skutkiem nagromadzenia się we krwi czarnego barwnika; zakonnica obrządku wschodniego.

Czerniciel, potwarca, obmówca.

Czernicielka, kobieta obmawiająca, potwarczyni.

Czernić, zabarwiać na czarno: puszczać czarną farbę, brudzić, smolić; słońce czerni = opala; spotwarzać, osławiać, mówić źle o kim, oczerniać; C. ś., czernieć, wydawać się czarnym, stawać się czarnym, ciemnieć; widnieć zdaleka; ukazywać ś. w barwie czarnej, zabarwiać ś. na czarno; farbować włosy czarną farbą; nawzajem spotwarzać się, ogadywać się.

Czernidłak, gatunek grzyba z rodziny bedłki, o kapeluszu brudno-czarnym.

Czernidło, zaprawa płynna lub stała, służąca do czernienia, farba czarna; C. drukarskie = masa drukarska z oleju i sadzy; C. do butów = szuwaks; w lm. potwarz.

Czerniec (-ńcy), w kościele wschodnim mnich, zakonnik; roślina zielna z rodziny jaskrowatych (f.); choroba zdarzająca się u bydła rogatego, objawiająca się pod postacią plam czarnych na kiszkach.

Czernieć (-eje, -niał), przybierać lub nadawać barwę czarną; ciemnieć; ukazywać ś., zarysowywać ś. w czarnej barwie, p. Czernić.

Czernienie, nadawanie, przybieranie barwy czarnej, farbowanie na czarno; obmawianie, spotwarzanie, osławianie.

Czernik, mięczak: gatunek mątwy — p. Sepja.