Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/177

Ta strona została skorygowana.

waniu od pierwiastku empirycznego, po potrąceniu wszelkiej treści, przez doświadczenie zdobytej; drożdże C-te = jednej rasy, wyhodowane z pojedynczej komórki; hodowla C-ta p. Hodowla; las C-ty = las o jednym gatunku drzew; ręb C. = wyrąbanie lasu bez pozostawienia nasienników; ptak C. myśl. = dobry do polowania; C-ta = wódka czysta: bez przymieszek.

Czyściciel, ten, co czyści; misiarz; uprzątacz psów bezdomnych i padliny, hycel; wywożący nieczystości z kloak.

Czyścić, robić czystym, oczyszczać, przeczyszczać (C. buty; mleko C-ci = rozwalnia, pędzi); C. bydlę = rzezać, pokładać, misić, kastrować; C. skórę (w garbarstwie) = zrzynać z niej próchnicę, zostawiając czystą miazgę, zawierającą garbnik, pucować; pszczoły C-zą się = wyleciawszy pierwszy raz na wiosnę z barci, pozbywają się w locie wymiotów.

Czyściec (-śca) (według religji katolickiej) miejsce, gdzie dusze wiernych zmarłych oczyszczają ś. z reszty grzechów, nim wejdą do nieba, otchłań (przechodzić, cierpieć C. na ziemi = męczarnie, katusze, piekło); C. a. Żywiczka, roślina z rodziny wargowych. C. łani, Orlikowiec, Czarnogłów, roślina z rodziny baldaszkowych.

Czyścik, Niecierpek pospolity a. żółty, Gniewosz, Nietykałek, roślina, gatunek niecierpka (fig.).

Czyścina, wysepka niezarosła na stawie.

Czyściuchny, Czyściusieńki, Czyściusienieczki, Czyściutki, Czyściuteczki, Czyściuteńki, Czyściutenieczki, zupełnie czysty.

Czytać, składać litery w wyrazy; rozpatrując pismo, wyrozumiewać je; wykładać co, uczyć czego; odgadywać, wróżyć (C. z ręki).

Czytanina, długie, nudne czytanie; papiery, szpargały do czytania.

Czytanka, książka do wprawy w czytanie.

Czytelnia, pokój oddzielny do czytania; wypożyczalnia książek.

Czytelnictwo, zamiłowanie narodu do czytania, czytanie książek, pism przez masy narodu.

Czytelnik, czytający; kleryk, mający drugie mniejsze święcenie; lektor.

Czytelny, łatwy do odczytania, wyraźny (pismo C-ne).

Czytywać, czytać często, od czasu do czasu.

Czyż, Czyżyk, ptak wróblowaty stożkowaty z rodziny łuszczaków (fig.).

Czyżyczka, samica czyżyka.






Ć


Ćma, mrok, ciemnota, ciemność; tłum, gęstwa, tłuszcza, chmara; cień, larwa, duch, mara, widmo, strach; motyl nocny, owad łuskoskrzydły z rodziny ciem (fig.).

Ćmić, przyćmiewać, zaciemniać (Ć. oczy, Ć. prawdę); majaczeć, czernić ś. (jakaś postać Ćmi na widnokręgu); Ć. papierosy, fajkę, cygara = kurzyć, palić; pobolewać, łupać, dokuczać (zęby mię Ć-ią): myśl. (o zającu) pokazywać się bardzo