Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/195

Ta strona została przepisana.

Desperować, łć., rozpaczać, oddawać się zwątpieniu, tracić nadziejo.

Despot, Despota, gr., człowiek narzucający innym swoją wolę. ciemięzca, tyran; dawny tytuł panujących u Serbów i Rumunów.

Despotyczny, gr., samowładny, absolutny, arbitralny, naginający wszystko do swojej woli.

Despotyzm, gr., rządy despotyczne, samowładztwo, autokracja, władza nieograniczona; absolutyzm, arbitralność, tyranja, ucisk.

Destrukcja, łć., rozkład, rozprzężenie, zniszczenie, burzenie.

Destrukt, łć., przedmiot zniszczony, niezdatny do użytku; człowiek zużyty.

Destyl...p. Dystyl...

Destynacja, łć., przeznaczenie, los.

Destytucja, łć., uwolnienie od obowiązków, złożenie z urzędu.

Deszarżować, fr., woj., wystrzelić na wiatr dla pozbycia ś. naboju w lufie; strzelać gromadnie.

Deszcz (deszczu a. dżdżu), opad wodny, krople, spadające z ch mury. Przysłowia: czeka jak kania dżdżu, a. pragnie, jak kania dżdżu = oczekuje z upragnieniem; spaść z d-em = przyjść niespodziewanie; z d-u pod rynnę wpaść = wpaść z mniejszych trosk w większe; po d-u pogoda, po pogodzie d. = zły i dobry humor, a. zła i dobra dola naprzemian po sobie następują.

Deszczomierz, Hyetometr, Pluwjometr, Ombrometr, Udometr, przyrząd do zbierania i oznaczania ilości spadłego deszczu i śniegu (f.).

Deszczówka, woda deszczowa; cienkie wino, cienkusz, lura.

Deszyfrować, fr., — p. Decyfrować.

Deszynk, nm., obowiązkowe wsparcie czeladnika zostającego bez roboty.

Detaksator, łć., oceniający, taksator.

Detaksować, łć., taksować, oceniać, szacować.

Detal, fr., szczegół, cząstka, drobiazg, fraszka (w porównaniu do całości); towar, pojedynczo (nie hurtem) w handlu sprzedawany.

Detaliczny, fr., szczegółowy, drobiazgowy, cząstkowy; sprzedaż d-na = częściowa (nie hurtowa).

Detalista, fr., kupiec, prowadzący handel detaliczny.

Detalizować, fr., szczegółowo opisywać, wyszczególniać.

Detaszować, fr., odkomenderować (oddział wojska).

Detektyw, ang., zajmujący ś. śledzeniem przestępców, wykrywaniem zbrodni, wywiadowca.

Detencja, łć., blm., przytrzymanie, zatrzymanie, aresztowanie, ujęcie, uwięzienie.

Detencyjny areszt, łć., więzienie śledcze, aresztowanie na czas śledztwa, do wydania wyroku.

Determinacja, łć., stanowczość, mocne postanowienie, zdecydowanie ś.; określenie, zdefinjowanie; oznaczenie przyczyn zjawiska i warunków, w jakich powstaje.

Determinista, łć., zwolennik determinizmu.

Determinizm, łć., pogląd, według którego każde zjawisko, każdy czyn ma swoje naturalne przyczyny, niezależne od woli, a wolnej woli niema.

Determinować, łć., co = określać, oznaczać, definjować; d. kogo — skłaniać; d. się = decydować ś., skłaniać ś., postanawiać.

Detonacja, fr., huk z powodu wybuchu, wystrzału; śpiew fałszywy, spadnięcie z tonu.

Detonator, łć., nabój dla wywołania wybuchu.