Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/196

Ta strona została przepisana.

Detonować, łć., wydać huk skutkiem wybuchu; śpiewać fałszywie, spadać z tonu; zawstydzać, konfundować, onieśmielać, mieszać, zbijać z tropu, dekoncertować; d. ś., mieszać ś., plątać ś., tracić kontenans.

Detronizacja, łć., strącenie z tronu; pozbawienie władzy monarszej, panowania.

Deuteragonista, gr., aktor, grający role drugorzędne w teatrze starogreckim.

Deuteroplazma, gr., zaródź wtórna.

Dewaluacja, Dewalwacja, łć., prawne zredukowanie nominalnej wartości pieniędzy do wysokości kursu rzeczywistego.

Dewastacja, łć., zniszczenie, zrujnowanie, np. majątku; dewastować, niszczyć, pustoszyć.

Dewena, łć., brak powodzenia, przygnębienie.

Dewinacja, łć., wróżenie.

Dewinkować, łć., zjednywać sobie, ujmować.

Dewiza, fr., godło, hasło, emblemat; zdanie umieszczone na herbie, medalu, orderze, marce fabrycznej, monecie; maksyma, prawidło, przyjęte za zasadę postępowania; motto, godło, epigraf, zdanie, wyjęte z jakiego autora i położone na czele utworu a. rozdziału w książce; w handl. weksel na rynki zagraniczne.

Dewizka, fr., łańcuszek od zegarka.

Dewjacja, łć., zboczenie z drogi, błądzenie: pozorne zbaczanie gwiazd.

Dewocja, łć., gorliwe pełnienie praktyk religijnych, nabożność; osiąść na d. = osiąść w klasztorze, aby czas na modlitwie pędzić.

Dewocjonalja, łć., przedmioty do użytku religijnego znajdujące się w handlu (medaliki, różańce, figury, obrazy i t. d.).

Dewolucja, łć., przeniesienie prawa z jednej osoby na drugą.

Dewon, Dewońska formacja, gieol., grupa skał osadowych paleozoicznych, młodszych od syluru.

Dewot (forma ż. Dewotka), łć., oddający ś. dewocji; bigot, nabożniś, świętoszek, przesadnie nabożny.

Dezabil, Dezabilka, fr., ubiór damski domowy ranny a. nocny, negliż.

Dezaprobacja, fr., potępienie.

Dezaprobować, łć., nie aprobować, ganić, potępiać.

Dezarmacja, łć., rozbrojenie.

Dezarmować, łć., rozbrajać.

Dezasymilacja, łć., przebieg powstawania różnic.

Dezawantaż, fr., strata, szkoda, niekorzyść, ubytek, ujma.

Dezelowaćp. Dezolować.

Dezercja, łć., ucieczka, zbiegostwo (zwłaszcza z wojska); przen. ’ usunięcie ś. ze stronnictwa, od przyjętych obowiązków.

Dezerter, fr., zbieg, uciekinier z wojska; przen. odstępca; żart. d. z domu obłąkanych = niespełna i rozumu, bzikowaty, fantastyk, narwaniec: d. z Powązek = wymizerowany, blady jak trup.

Dezerterować a. Dezertować, łć., dopuszczać ś. zbiegostwa, uciekać ze stanowiska, od obowiązków.

Dezodoryzować, łć., odwaniać, i pozbawiać przykrego zapachu.

Dezolacja, łć., ruina, spustoszenie; smutek, rozpacz, desperacja; dezolować, psuć, niszczyć, rujnować.

Dezorganizacja, fr., nieład, rozprzężenie, rozstrój, rozkład.

Dezorjentować, fr., sprowadzać z drogi właściwej, uniemożliwiać orjentowanie się.

Dezyderat, łć., żądanie, życzenie.

Dezygnacja, łć., wskazanie, wyznaczenie, wymienienie; spis to-