Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/251

nych cieczy lub gazów, pozostających w bezpośrednim zetknięciu; w cukr., otrzymywanie soku z buraków, oparte na wzajemnym mieszaniu się płynów.

 Dyfuzyjny, przym. od Dyfuzja, otrzymywany drogą dyfuzji.

 Dyg, ukłon kobiecy, ze zgięciem kolana, dygnięcie (zrobić d., dygnąć).

 Dyga, fr., grobla nad morzem.

 Dygać — p. Dygnąć.

 Dygamja, gr., dwużeństwo, posiadanie dwuch żon naraz, bigamja.

 Dygierować, łć., poddawać ciało stałemu działaniu cieczy w temperaturze około 40 stopni ciepła, aby otrzymać tynktury, olejki; wytrawiać.

 Dygiestja, łć., trawienie, strawność.

 Dygitalina, blm., łć., środek lekarski, otrzymywany z jadowitej rośliny: naparstnicy szkarłatnej.

 Dygnąć, nied. Dygać, zrobić dyg, ukłonić ś. po kobiecemu przyginając kolana.

 Dygnitarjat, Dygnitarstwo, stanowisko dygnitarza, wysoki urząd, godność wysoka.

 Dygnitarz, łć., ten, co piastuje urząd wysoki.

 Dygotać, Drygotać, drżeć, trząść się, drgać.

 Dygotki, dygotanie, drżączka.

 Dygować, nieść, dźwigać — p. Dugować.

 Dygresja, łć., odstąpienie od przedmiotu, o którym mowa, zboczenie od rzeczy głównej; w astr., największe oddalenie planety od słońca.

 Dyjarchia, gr., blm., rząd kraju w rękach dwuch władców, panujących.

 Dyjeta — p. Djeta.

 Dykasterja, gr., wogóle urząd sądowniczy, juryzdykcja; sąd wyższy, izba sądowa; oddział zarządu państwowego, oddział biura rządowego, biuro.

 Dykcja, łć., wymawianie, wymowa, sposób mówienia, dobór wyrazów, wysłowienie.

 Dykcjonarz, łć., książka zawierająca objaśnienie oddzielnych wyrazów, słownik, leksykon.

 Dykt, łć., orzeczenie, powiedzenie, sąd.

 Dyktando, Dyktat, łć., p. Dyktować; dyktowanie (pisać za d-dem); to, co za dyktowaniem napisano.

 Dyktator, łć., tymczasowy najwyższy urzędnik państwowy z samodzielną władzą; wódz naczelny, z władzą nieograniczoną; przen., ten, któremu dobrowolnie i bezwzględnie ulega jakie grono ludzi; w dawnych szkołach: prymus.

 Dyktatura, Dyktatorstwo, łć., władza, godność i urząd dyktatora.

 Dykteryjka, łć., krótkie opowiadanie dowcipne, żartobliwe; anegdota, facecja.

 Dyktować, łć., mówić to, co słuchający ma napisać; przen., doradzać, wskazywać: zrób, co ci d-uje serce, rozum; d. prawa = narzucać swoją wolę, trzymać w uległości swoim rozkazom.

 Dyktum, łć., nieod., powiedzenie, słowa, wyrazy: co tu odpowiedzieć na takie d.?

 Dyl, nm., drzewo przepiłowane wzdłuż, bal, gruba tarcica.

 Dylacja, Dylata, łć., odwłoka, odroczenie, odłożenie do późniejszego terminu.

 Dylapidacja, łć., trwonienie, rujnowanie.

 Dylatacja, łć., rozszerzenie, np. granie.

 Dylatator, chirurg., rozszerzacz, przyrząd do rozszerzania przewodów ciała.

 Dylatometr, łć., przyrząd do mierzenia rozszerzalności cieczy.