ry, wytworność w obejściu, sposób postępowania świadczący o dobrym wychowaniu.
Dystynktorjum, łć., krzyż, noszony przez prałatów i kanoników na łańcuchu a. wstędze; wog. odznaka, zwłaszcza honorowa.
Dysydent, łć., inowierca w dawnej Polsce, nienależący do religji panującej; protestant, odstępca, odszczepieniec.
Dysymilacja, łć., rozpodobnienie, gdy jeden z sąsiednich pokrewnych dźwięków dla udogodnienia językowego inną postać przybiera, np. zdrajca zamiast zdradźca.
Dysymulacja, łć., udawanie, ukrywanie prawdy.
Dysymulować, łć., taić ś. z czem, nie dać poznać po sobie.
Dysypacja, łć., roztrwonienie.
Dysypator, łć., marnotrawca.
Dysza, otwór rury, przez który do pieca hutniczego wpada powietrze z miechów; w lm. otworki w stosie węglarskim do kierowania ogniem, oddechy.
Dyszeć, Dychać, oddychać ciężko, robić piersiami, ziajać, zipać; zionąć, tchnąć; d. zemstą, gniewem; d. na co = czyhać, czatować; przen.: już tylko dyszy = już ledwo żyje; już tylko na włosku wisi, tylko co ma upaść (deszcz, pułap tylko dyszy); przen., ukrywać ś., być ukrytym.
Dyszek, udo baranie a. cielęcy ćwiartka; zad. cielęcy a. barani, dwie tylne ćwiartki razem.
Dyszel, drąg u wozu a. powozu, służący do kierowania; d. u pługa = grądziel, grządziel (fig.); jechać rzemiennym d-em = odbywać podróż, jadąc od znajomego do znajomego; grać w karty a. w inną grę na d-u = grać byle gdzie, bodaj na ulicy; drąg do obracania wiatraka odpowiednio do kierunku wiatru.
Dyszkant, Dyskant, wł., zdr. Dyszkancik, najwyższy głos w śpiewie, wysoki sopran; nuty na głos najwyższy w utworze chóralnym; połowa klawjatury zwana inaczej: wjolin; przen. osoba śpiewająca dyszkantem.
Dyszkantowy, przym. od Dyszkant.
Dyszlowe, opłata od powozów, od wozów.
Dyszlowy, przym. od Dyszel; wóz d.: koń d. = idący przy dyszlu, zaprzężony do dyszla.
Dyteizm, gr., doktryna dwoistego bóstwa, dwojakiej przyczyny (dobrej i złej).
Dytrochej, gr., stopa wierszowa złożona z podwójnego trocheju, (miara czterozgłoskowa).
Dytto, Ditto, wł., toż samo, tak samo, również, jak wyżej.
Dytyramb, gr., oda, pieśń pochwalna na cześć czyjąś; pieśń wzniosła, pełna natchnienia i gorącego uczucia; przen. w lm. d-y = pochwały entuzjastyczne.
Dytyrambiczny, gr., przym. od Dytyramb; entuzjastycznie pochwalny: natchniony.
Dywagacja, Dywagowanie, łć., chwiejność, odstępowanie od przedmiotu, gadanie od rzeczy; bredzenie.
Dywagować, łć., gadać od rzeczy; odstępować w mowie od głównego przedmiotu.
Dywan, tur., zdr. Dywanik, kobierzec; rada państwowa w Turcji; zbiór pieśni tureckich a. perskich; d. kwiatowy = klomb obsadzony roślinami ułożonemi malowniczo, kobierzec kwiatowy.
Dywanowy, przym. od Dywan, wyglądający jak dywan (serweta z materjału d-ego, robotą dywanową, otomana d-a pokryta materjałem d-ym).
