Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/28

Ta strona została uwierzytelniona.

Amfora gr., rodzaj dzbana z dwoma uchami i wazką szyją (używanego u starożytnych zwykle do wina) (fig.).

Amjant gr., odmiana azbestu.

Amnestja gr., ułaskawienie, przebaczenie, darow. kary.

Amnezja gr., bezpamięć, stan chorobliwy pamięci, utrata pamięci.

Amonit, muszla zaginionego skorupiaka tejże nazwy.

Amonjak gr., gaz składający się z azotu i wodoru, o własnościach gryzących; roztwór tegoż w wodzie.

Amonjakalny przym. od Amonjak.

Amor łć., bożek miłości; kupidynek (fig.); miłość; w lm. A-ry = miłostki, umizgi, romanse.

Amorek, aniołek malowany lub rzeźbiony.

Amoretki, mlecz z kości pacierzowej cieląt lub baranów, używany jako przyprawa do potraw.

Amorfizm gr., bezkształtność, brak form stałych.

Amortyzacja łć., umorzenie (kapitału, długu) przez częściową spłatę razem z procentem, rozłożoną na pewną liczbę lat.

Amortyzować, umarzać.

Ampla łć., lampa wisząca, zakryta od dołu (fig.).

Amplifikacja łć., drobiazgowość w opowiadaniu; dokładniejsze wyjaśnienie myśli; przesada w mowie.

Ampułka łć., dzbaneczek szklany do wina i wody, używany przy Mszy św. (fig.)

Amputacja łć., odcięcie części ciała (zwłaszcza ręki lub nogi) przez chirurga w celu leczniczym.

Amputować łć., chirurg. odcinać (rękę, nogę).

Amulet ar., przedmiot noszony przy sobie i jakoby chroniący człowieka przed nieszczęściem lub chorobą; talizman.

Amunicja fr., zapasy i przybory strzelnicze (proch i kule), naboje, ładunki.

Anabaptysta gr., nowochrzczeniec.

Anachoreta gr., rz. m., pustelnik, pędzący życie odludne z pobudek religijnych; przen. samotnik; człowiek, stroniący od ludzi, odludek.

Anachroniczny gr., lub Anachronistyczny, mylny względnie do czasu; przestarzały.

Anachronizm gr., błąd w oznaczeniu czasu wydarzeń.

Anafora gr., w poetyce kilkakrot. powtórzenie jednego lub kilku wyrazów na początku każdego zdania (np. też same widzi sprzęty, też same obicia i też same portrety).

Anagram gr., łamigłówka, gra słów, zagadka, polegająca na przestawianiu głosek, sylab l. wyrazów.

Anakolut gr., wyraz w zdaniu, nie zgadzający się pod względem składniowym z innemi wyrazami.

Anakolutyczny przym. od Anakolut.

Anakonda, gatunek olbrzymiego węża z rodziny dusicieli.

Anakreontyk gr., lekki wiersz miłosny lub żartobliwy.

Anale, Anały blp., roczniki, kronika, w której dzieje są opisane podług następstwa lat.

Analekta gr., blp., zbiór wyjątków z utworów pewnego pisarza lub kilku pisarzów.

Analfabeta gr., rz. m., nie umiejący czytać i pisać; niepiśmienny.