Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/295

Ta strona została przepisana.

Elogjum, łć., słowa pochwalne, napis (na nagrobku).

Elohistyczny, odnoszący się do Boga (od Elohim).

Elokucja, łć., krasomówcze przemówienie, wysłowienie ś., wyrażenie, styl, retorycznośc.

Elokwencja, łć., wymowa, krasomówstwo, wymowność, łatwość mówienia, przesadna kwiecistość.

Elokwentny, łć., wymowny.

Elongacja, łć., wydłużenie, odległość kątowa planety od słońca t. j. kąt utworzony przez linje, poprowadzone od oka patrzącego do słońca i do planety.

Elukubracja, łć., mozolne wypracowanie piśmienne, robione nocą; utwór literacki słaby, lichy, sklecony, wymęczony.

Eluwjalny, łć., grunt = powstały wskutek zwietrzenia podłoża skalnego.

Eluzja, łć., naigrawanie się.

Elza, nm., obręcz żelazna, koło rozpędowe.

Elzewir, nazwa wydania dzieł klasycznych, wydawanych przez Elzewira, drukarza i wydawcę, w Londynie i Amsterdamie między r. 1592 a 1680; druk naśladujący druk tych wydań; p. Medjawel.

Emablować, fr., bawić (kobiety).

Emalja, fr., szkliwo, szklista powłoka różnobarwna, którą pokrywają wyroby z metalu, szkła i porcelany (polewa); e. na zębach = twarda substancja, pokrywająca zęby dla ochrony ich od zepsucia.

Emaljernia, fr., oddział fabryki, w którym emaljują wyroby.

Emaljować, fr., powlekać emalją, szkliwem, szmelcować, powlekać papier warstwą żelatyny dla nadania mu połysku.

Emanacja, łć., wypływ, wyciekanie (np. promieni światła z ciała świecącego); działanie na odległość; w filoz. neoplat. wypływ wszechrzeczy z bóstwa; wyłonienie się z Boga wszechświata.

Emanacyjny, dotyczący emanacji, powstający z wypływu, działający przez emanację, przez wpływ; teorja e-a, przypuszczająca, że światło wypływa z ciała świecącego.

Emancypacja łć., wyzwolenie, usamowolnienie (np. chłopów, kobiet), wyswobodzenie, zrównanie wobec prawa; swoboda, niezależność, wolność.

Emancypantka, łć., kobieta domagająca się równouprawnienia z mężczyznami; kobieta emancypowana, okazująca swoją równość z mężczyznami.

Emancypator, krzewiciel emancypacji, oswobodziciel.

Emancypować, łć., wyzwalać, usamowalniać; równać wobec prawa, stawać narówni z innymi wobec prawa; e. ś. wyzwalać ś., odrzucać zależność od kogo, stawać ś. niezależnym, wolnym.

Emancypowany, usamowolniony, niepodległy, niezależny, swobodny, wyzwolony, zrównany wobec prawa.

Emanować, łć., wydzielać, wyłaniać z siebie, działać za pośrednictwem wpływu.

Emaus, hebr., zwyczaj wycieczki na drugi dzień W. Nocy do pewnych miejsc w celu religijnym i dla przyjemności.

Embargo, fr., nieod. przyaresztowanie okrętów z ładunkiem w porcie; zamknięcie portu; przen., położyć e. = zabrać a. zatrzymać samowolnie rzecz cudzą.

Embarkaderp. Ambarkader.

Embarkować, fr., ładować okręt; wsiąść na okręt.

Emblema, Emblemat, gr., obraz zmysłowy, godło, symbol, znak, oznaka.

Emblematyczny, gr., symboliczny, figuryczny, widomie, zmysło-