Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/309

Ta strona została przepisana.

się, wysnuwanie się; wzrost, postęp; obroty wojska w celu zmiany miejsca a. szyku; poruszenie, ruch gwałtowny.

Ewolucjonista, łć., zwolennik, wyznawca ewolucjonizmu.

Ewolucjonistyczny, Ewolucyjny, łć., rozwojowy; teorja e-yjna = wyprowadzająca wszystkie zwierzęta i rośliny od niewielu gatunków pierwotnych; teorja rozwoju, darwinizm.

Ewolucjonizm, łć., pogląd filozoficzny, oparty na teorji rozwoju zjawisk wszechświata, oraz rozwoju form i czynności złożonych z prostszych.

Ewolucyjny, łć., zmienny, zmieniający ś.; eskadra e-na = oddział floty, który stara się podejść nieprzyjaciela przez nieustanną zmianę ruchów okrętów; p. Ewolucjonistyczny.

Eworsja, łć., działalność wody w wodospadach, wyżłabiająca, wydrążająca z powodu ruchu wirowego głazów.

Ex-; ex = były (np. ex-ksiądz = były ksiądz); p. Egz-; Eks-

Ezopowy, pomysłowy, trafny, zwięzły.

Ezoteryczny, gr., tajemny, tajemniczy, przeznaczony dla wtajemniczonych tylko, dla wybranych (przeciwny do Egzoteryczny) nieprzystępny dla ogółu.

Ezoteryzm, charakter nauki dostępny tylko dla wtajemniczonych.

Ezotyczny, gr., nie wszystkim znany, tajemniczy, skryty.

Ę, w języku polskim niema wyrazów, zaczynających się od ę.

F


F, szósta litera alfabetu, spółgłoska wargowo-zębowa, mocna, powiewna; w muz. czwarty stopień tonacji c major, fa; f dur a. major, f moll a. minor = nazwy tonacji a. gam majorowej (twardej) i minorowej (miękkiej).

Fabryczka (zdr. od Fabryka), łć., mała fabryka.

Fabryczny, łć., przym. od Fabryka; dotyczący fabryki, pochodzący z fabryki, należący do fabryki, zrobiony maszynowo, nie ręcznie; przen., zrobiony ladajako; prawo f-e = regulujące stosunki między pracodawcami a robotnikami.

Fabryka, łć.,. zakład przemysłowy, produkujący wyroby przy pomocy machin i przy podziale pracy, wyroby, służące do bezpośredniego użytku; większa robota, wykonywana zbiorowo przez różnych rzemieślników; budowanie, stawianie budowli; f. cukru = cukrownia; f. piwa = browar; f. papieru = papiernia.

Fabrykacja, łć., przygotowywanie wyrobów; wyrób, produkcja, podrabianie, fałszowanie.

Fabrykant, łć., przemysłowiec, wytwórca, właściciel fabryki; żarł. f. monety = fałszerz, f. plotek = plotkarz; (forma żeńska Fabrykantka).

Fabrykat, łć., wyrób fabryczny, przedmiot wyrobiony w fabryce; rzecz podrobiona, sfałszowana, falsyfikat.

Fabrykować, łć. wyrabiać, produkować, wytwarzać; podrabiać, fałszować, falsyfikować; zmyślać, kłaniać.

Fabulista, łć., autor bajek, bajko-pisarz; plotkarz.

Fabulistyka, bajkopisarstwo.

Fabuła, łć. bajka, opowieść, opo-