Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/328

Ta strona została skorygowana.

czy i dążąca do wytworzenia jednolitego poglądu na świat, badająca krytycznie zasadnicze pojęcia nauk specjalnych i syntetyzująca najogólniejsze wyniki tych nauk, teorja nauki w og.: czysto krytyczne a. abstrakcyjne roztrząsanie pewnego przedmiotu; badanie a. wykład podstawowych metod, pojęć, zasad i praw pewnej nauki a. gałęzi wiedzy; mądrość w życiu, trzymanie się pewnych zasad, surowość i konsekwencja w trybie życia; wydział filozoficzny w uniwersytecie; kurs filozofji w dawnych szkołach i w seminarjach duchownych; iron. wielka mi f. = wielka sztuka! dopieroż to mądrość!

Filozofować, gr., myśleć, roztrząsać, badać w duchu filozofji, badać istotę rzeczy, zapuszczać się w głębokie zaciekania; mędrkować.

Filtr, łć., przyrząd do oczyszczania płynów, sączek, cedzidło (fig.); przen. krytyka, oddzielająca rzeczy dobre, użyteczne, piękne, od innych.

Filtracja, Filtrowanie, łć., przecedzanie, przesączanie.

Filtrat, łć., ciecz przecedzona przez warstwę porowatą.

Filtrować, łć., przepuszczać przez filtr, klarować za pomocą filtru, cedzić, przecedzać.

Filunek, Filung, nm., tafla prostokątna obramowana, jako ozdoba w wyrobach stolarskich w drzwiach lub w ścianie, otoczyna (fig.).

Filura, fr., książka na pokwitowania z doręczonych listów.

Filuszka, krajowy gatunek skowronka z czubkiem na głowie, osiedlający się w lasach, ledwuchna (fig.).

Filut, fr., figlarz, żartowniś; chytry, przebiegły, lis szczwany, frant, oszust; (forma żeńs. Filutka).

Filutek, fr., zdr. od Filut w lm. kosmyki włosów zalotnie układane przez kobiety w półobrączki na skroniach.

Filuterja, Filuterność, fr., przebiegłość, chytrość, krętactwo, ironja.

Filuterny, fr., frantowski, przebiegły, figlarny, drwiący, ironiczny; sprytny, przemądrzały; zabawny.

Fimfa, — p. Finfa.

Finalnie, ostatecznie, nakoniec, wreszcie, na ostatku, koniec końców.

Finalny, łć., ostateczny, końcowy, zamykający, konkludujący.

Finał, łć., koniec, zakończenie, ustęp końcowy; skutek, wynik, rozwiązanie; najgrubszy ton w organach.

Finanse, łć., skarb państwa, skarbowość, administracja dochodami państwa (minister finansów); wogóle stan majątkowy, fundusze, sprawy pieniężne.

Finanserja, łć., spekulacja pieniężna; zdobywanie bogactw.

Finansista, łć., człowiek obeznany z finansami; biegły w nauce o finansach; bogacz; kapitalista, robiący znaczne interesy pieniężne.

Finansjera, fr., bankierzy.

Finansować, łć., wprowadzać na giełdę papiery wartościowe świeżo wypuszczone a. nie puszczone dotąd w obieg.

Finansowy, fr., skarbowy, pieniężny, kapitalistyczny.

Fines, fr., człowiek chytry, przebiegły, frant, filut.

Finezja, fr., dowcip delikatny; subtelność, wyrafinowanie; bystrość, przenikliwość, chytrość, przebiegłość.