Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/33

Ta strona została skorygowana.

Antypka tur., cybuch z drzewa czereśni lub wiśni tureckiej.

Antypoda gr., rz. m., przeciwnożny, mieszkaniec drugiej półkuli.

Antysemita łć., przeciwnik żydów.

Antyseptyczny gr., przeciwgnilny, zapobiegający gniciu.

Antysocjalny łć., przeciwspołeczny.

Antyspastyczny czyli Antyspazmatyczny gr., uspokajający zaburzenia systemu nerwowego (środek lekarski).

Antyteza gr., przeciwstawienie, figura retoryczna, polegająca na zestawieniu obok siebie dwóch przeciwieństw; przeciwieństwo.

Anulowaćp. Anihilować.

Anyż, biedrzeniec, roślina z rodziny baldaszkowatych i jej owoc (fig.).

Anyżówka, wódka zaprawiona anyżem.

Aorta gr., tętnica, główna żyła z serca wychodząca i roznosząca z niego krew po ciele.

Aoryst gr., w gramatyce forma słowna, wyrażająca czas przeszły chwilowy (np. giermku, zawoła, kędyż są posłowie?)

Apanaż fr., (używa się zwykle w lm.), uposażenie członków rodziny panującej, w dobrach, dochodach z dóbr, lub w pensji rocznej.

Aparat łć., przyrząd; A-ty kościelne = przybory i szaty kościelne kapłańskie, przedmioty, któremi posługuje się kościół przy odprawianiu nabożeństw i ceremonji.

Apartament fr., pokój wykwintny; wytworne mieszkanie z kilku pokojów złożone.

Apatja gr., obojętność, zobojętnienie, odrętwienie, nieczułość, odrętwiałość; fil. wolność od wszelkich afektów i namiętności, równowaga ducha u mędrca (stoicy).

Apatyczny gr., obojętny, nieczuły, mało wrażliwy na wszelkie podniety fizyczne i duchowe.

Apatyt, minerał: mylnik, naturalny fosforan wapna.

Apel fr., blm. (wojsk.), wezwanie do stawienia się, zwoływanie; stanąć do apelu = stawić się na wezwanie.

Apelacja łć., odwołanie się w jakiej sprawie do władzy wyższej; odwołanie się od wyroku władzy niższej.

Apelacyjny łć., tyczący się apelacji (skarga apelacyjna): przyjmujący apelacje (sąd apelacyjny).

Apelować łć., odwoływać się od wyroku władzy niższej do decyzji władzy wyższej.

Apendyks łć., dodatek, dopełnienie do jakiego pisma, do książki.

Apepsja gr., blm., niestrawność.

Apercepcja łć., fil., usamowiednienie, jasne uświadomienie czegoś; przygotowanie umysłu do podania mu nowej wiadomości naukowej.

Apercypować łć., spostrzegać i uświadamiać sobie spostrzeżenia.

Apertura łć., mała rana na ciele, umyślnie zrobiona i nie zagajana w celu ropienia, aby zapobiec jakiej chorobie, lub ją usunąć; fontanela.

Apetyczny fr., smaczny, wzbudzający apetyt; przen. ponętny, pociągający, wzbudzający ku sobie pociąg.

Apetyt fr., łaknienie, chęć do jadła; przen. żądza, pożądanie, pożądliwość, chęć; mieć A. na kogo =