Głośno, st. w. Głośniej, przys. od Głośny, na głos, w głos; jawnie, otwarcie, wiadomo.
Głośny, st. w. Głośniejszy, głośno mówiący, wydający silny głos, donośny, brzmiący; krzykliwy; sławny, rozgłośny, znakomity.
Głowa, najwyższa część ciała człowieka a. zwierzęcia, złożona z czaszki i twarzy, zawierająca narządy zmysłów; siedlisko władz duchowych, rozum, umysł (mieć g-ę na karku); mieć dobrze w g-ie = być rozumnym; dobra, tęga, mocna g. = mądra a. wytrzymała (na trunek); żartobl., czapka, kapelusz (gdzie moja g.?; włożyć co pod g-ę = pod poduszkę; piecza, odpowiedzialność, kłopot, ambaras (mieć co na g-ie); zachodzić w g-ę, łamać sobie g-ę = biedzić ś., rozmyślać; podnosić, zadzierać g-ę = być pysznym, hardym; zmyć komu g-ę = dać mu nauczkę, wyłajać go; nie mieć g-y, stracić g-ę = nie mieć zastanowienia; przen., zabójstwo (sąd o g-ę = kryminalny), kara pieniężna za zabójstwo; człowiek, osoba, jednostka (podatek g-y); g. koronowana = monarcha panujący, starszy, przełożony, zwierzchnik (g. kościoła = papież); w g-ach łóżka= od strony g-y, u wezgłowia; człowiek z g-wą = rozumny; mieć w g-ie, zalać g-ę = być podchmielonym; mieć przewrócone w g-ie = nie mieć rozumu, ogłupieć; zawracać g-ę = chcieć na co namówić, oszukać; rozkochać; wziąć sobie do g-y = zapamiętać, uprzedzić ś., być ostrożnym; pobić nieprzyjaciela na g-ę = rozbić go zupełnie; odpowiadać g-ą = być narażonym na karę śmierci; ognisko, stolica; stożek cukru a. soli; złote g-y = złotogłów.
Głowacz, człowiek a. zwierzę o wielkiej głowie; człowiek, mający tęgą głowę cz. rozum; krajowa ryba jadalna, słodkowodna z rodziny kostolicych, stary karp, gatunek szczupaka (fig.).
Głowatka, główka nasienna niektórych ziół; zawiązka owocu; gatunek cebuli — p. Głowacz.
Głowiasty, Głowiaty, Główczasty, mający głowę, mający dużą głowę; (o roślinie) rozrastający się w głowę (np. kapusta).
Głowica, łeb, łbisko; koniec grubszy, np. u szpady, laski; główka, gałka; w budow., kapitel, rozszerzony wierzch słupa, makowica; g. pierścienia = oczko, tarcza, płatka.
Głowienka, zdr. od Głownia; ołowianka do mierzenia głębokości morza; roślina zielna z rodziny wargowych (fig.); ptak płetwonogi z rodzidziny kaczek.
Głowina, zdr. od Głowa, mała a. biedna głowa.
Głowizna, pog., łbisko, pusta głowa; głowica, głowa do pozłoty, głowa kapuściana; potrawa z głowy wieprzowej (z uszów, języka, podbródka) i t. p.
Głownia albo Głównia, szczapa drzewa paląca się, a nie dopalona; broń sieczna a. nóż bez oprawy, klinga, brzeszczot; g. strzelby, działa=rura; średnia z trzech części słupa, trzon.
Głownica, w bot., sporysz.
Głowomierz, anat., narzędzie do mierzenia głowy; cefalometr.
Głowonóg, Głowonogi, gromada mięczaków morskich o wyraźnej głowie, okolone wieńcem mięsistych ramion i lejkowatej nodze, mątwa, kałamarnica (fig.)
