Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/380

Ta strona została przepisana.

Głowotułów, część ciała u niektórych stawonogich (pająków i skorupiaków), składająca ś. z głowy, zrośniętej w jedną całość z tułowiem.

Głożek, bot.p. Ścigoda.

Głód, żądza jedzenia, łaknienie; czczość, pragnienie; niedostatek żywności; wilczy g., apetyt = zbytnia żarłoczność, ciągła żądza jedzenia; chytrość na co, łakomstwo, łapczywość; g. psi = klęska głodowa, ogólny brak żywności.

Głódek, krajowa roślina zielna, z rodziny krzyżowych, dziko rosnąca.

Głóg, roślina drzewiasta z rodziny jabłkowatych, o, ciernistych gałązkach, białych kwiatach i czerwonych owocach (fig.); dzika róża polna (niewłaściwie).

Główczastyp. Głowiasty.

Główczyznap. Główszczyzna.

Główeczka, zdr. od Głowa.

Główienka, bot.p. Głowienka.

Główka, zdr. od Głowa; bot., kwiatostan krótki i szeroki, o krótkiej osadzie i krótkich szypułkach kwiatów pojedynczych (jak u koniczyny); rozgałęzienie korzenia zgrubiałe główkowato (np. u gieorginji).

Główka, zdr. od Głowa, mała głowa, łebek; g. kapusty, g. gwoździa, szpilki; mundsztuk, bursztyn u lulki, cybucha; w druk., nagłówek tabeli, koniec czcionki, na którym jest litera; osada widelców.

Główkowaty, główkę mający, o kształcie główki, okrągławy; cebulkowaty.

Główniap. Głownia; g. albo śnieć pyłkowa, sporysz, grzybek pasorzytny, niszczący kłosy zbóż (fig.).

Głównie, przys. od Główny, najbardziej, przedewszystkiem, szczególnie.

Głównodowodzący, wódz, stojący na czele wojsk, wódz naczelny, głównokomenderujący.

Główny, przym. od Głowa; naczelny, przełożony; najważniejszy, pryncypalny, pierwszy, najprzedniejszy, stołeczny, zasadniczy; przewodni, podstawowy; wyborny, wyśmienity, kapitalny, paradny (g-e miasto = stolica).

Główszczyzna, Główczyzna, podatek od Głowy (od osoby), kara za mężobójstwo.

Głuch, człowiek niedosłyszący; człowiek głuchoniemy.

Głuchać, tokować (o głuszcach); stukać dziobem w drzewo (o dzięciołach).

Głuchawy, niedosłyszący, nieco głuchy.

Głuchnąć, tracić słuch, niedosłyszeć, stawać się głuchym; umilkać, uciszać się.

Głucho, przys. od Głuchy; cicho, nic nie słychać; spokojnie, milcząco, niewyraźnie, zlekka, powierzchownie; na g.= zupełnie.

Głuchoniemy, pozbawiony słuchu i mowy, głuchy i niemy.

Głuchońp. Głuszec.

Głuchota, Głuchość, brak słuchu.

Głuchowaty, trochę głuchy.

Głuchy, przymnie słyszący, pozbawiony słuchu; nie chcący słuchać; g-e wieści = nieokreślone, bez szczegółów; niechętny, niewyraźny, przytłumiony, niejasny; g-a jesień=późna; g-a pokrzywa — p. Jasnota; g. las = bagnisty; ból g. = tępy; cichy, milczący, opustoszały, bezludny.

Głupawyp. Głupowaty.

Głupi, st. w. Głupszy, przym., niemądry, nierozsądny, bezmyślny, ograniczony, nierozgarnięty, nierozumny; kiepski, marny, lichy; niebaczny, nierozważny;