Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/389

Ta strona została skorygowana.

Gont, cienka deseczka z wrębem a. gładka do krycia dachów, dranica (fig.).

Gontal, gwóźdź gontowy, bretnal, ćwiek, głowacz.

Gontowy, Gonciany, przym. od Gont.

Gontyna, świątynia pogańska u Słowian.

Gońbap. Gonitwa.

Gończak, pies gończy.

Gończy, umiejący gonić, do gonienia służący; pies g., gatunek psa myśliwskiego, ogar; w pogoń za kim posłany z wyroku sądowego list g.

Goplana, gatunek kiełża (skorupiaka), mieszkający w wodach stojących (fig.).

Gorąco, rz. od Gorący; gorącość, upał, żar, spiekota, skwara.

Gorąco, st. w. Goręcej, przys. od Gorący; z zapałem, serdecznie; g. kąpany = porywczy, prędki; na g. = w stanie gorącym; przen., natychmiast, bez zwłoki.

Gorącokrwisty, mający krew gorącą, nader żywy, krewki, popędliwy, zapalczywy.

Gorącość, gorąco, zapał.

Gorącować ś., prow., zapalać ś., unosić się.

Gorący, st. w. Gorętszy; ciepły w najwyższym stopniu, rozżarzony, palący; w g-ej wodzie a. gorąco kąpany: żywy, niecierpliwy; rozgrzewający, rozpalający, tęgi, mocny (o napojach); zapalczywy, zapalony, gorączka, porywczy, ognisty; gorliwy, żarliwy; nieobojętny, serdeczny, usilny, rzewny; złapać kogo na g-ym uczynku = świeżo popełnionym, lub podczas samego uczynku; jawny, oczywisty, pilny, ważny; koloru ognistego; raptowny; nagły, naglący, niecierpiący zwłoki, niepokojący, leżący na sercu.

Gorączka, podniesienie temperatury ciała ponad normalną, objawiające się przy rozmaitych chorobach; wielkie gorąco, upał, skwar, spiekota; biała g. = obłęd opilczy; przen., człowiek w gorącej wodzie kąpany, zapalczywy, porywczy; upodobanie, zamiłowanie, słabość, pasja, manja, chciwość (g. złota); porywczość, popędliwość; zniecierpliwienie, zdenerwowanie, podniecenie.

Gorączkować, znajdować się w g-ce, mieć g-ę, przechodzić g-ę = majaczyć, bredzić w gorączce; g. się = niecierpliwić się, brać rzecz gorąco; zapalać ś., hazardować ś.; niepokoić ś., trwożyć ś.

Gorączkowaty, gorączkowy przypominający gorączkę, przyśpieszony (puls).

Gorączkowy, przym. od Gorączka; pochodzący z gorączki = prędki, przyśpieszony (puls); pośpieszny (chód g., ruchy g-owe); g. temperament = niecierpliwy; bez chłodnej rozwagi, nie biorący na zimno; nagły, żywy, raptowny (pośpiech).

Gorączkowo, nerwowo, szybko.

Gorączkujący, mający gorączkę.

Gorczyca, roślina krajowa z rodziny krzyżowych, której nasiona służą do przyrządzania musztardy i do okładów leczniczych (fig.).

Gorczycowaty, goryczkowaty, upstrzony małemi punkcikami, niby ziarnkami gorczycy; cętkowaty, cętkowany (koń).

Gorczyczka, musztarda; małe cętki na białej sierści.

Gorczycznik, roślina krajowa z rodziny krzyżowych o liściach jadalnych w postaci sałaty (fig.).

Gorczyczny, Gorczycowy, przym. od Gorczyca.