Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/40

 Arytmetyka gr., część matematyki, zawierająca naukę o liczbach.

 Arytmograf gr., łamigłówka, w której liczby są użyte zamiast liter.

 As, (jednostka wagi do ważenia złota i moneta u Rzymian); fr., karta do gry, mająca jeden tylko znak pośrodku, tuz; w grze kostkowej oko.

 Asafetyda łć., czarcie łajno, materja roślinna żywiczna, o nieprzyjemnym zapachu.

 Asamble fr., blp., rauty, baliki, wszelkie zgromadzenia w celu zabawy.

 Asan — p. Acan.

 Asani — p. Acani.

 Asauł, Asauła, Asawuła tat., dowódca oddziału kawalerji w wojsku tatarskiem lub kozackiem; polowy strażnik, dozorca na Rusi, włódarz.

 Ascendent łć., krewny z linji wstępnej (ojciec, dziad, pradziad i t. d.)

 Asceta gr., rz. m., człowiek, z pobudek religijnych pędzący życie surowe i skazujący siebie na różne umartwienia, pokutnik, trapiący swe ciało; przen. — człowiek wstrzemięźliwy, pędzący życie surowe.

 Ascetka, forma żeńska od Asceta.

 Ascetyczny gr., surowy, pokutniczy, pełny umartwień dobrowolnych; ascetyczne pisma — mające za zadanie szerzenie zasad surowej moralności i cnoty.

 Ascetyka gr., nauka o środkach, prowadzących do cnoty i doskonałości chrześcijańskiej.

 Ascetyzm gr., życie surowe, pokutne, pełne umartwień dobrowolnych.

 Asceza gr., rz. ż., ćwiczenia duchowne, mające na celu zapanowanie nad namiętnościami i żądzami cielesnemi.

 Asekuracja łć.,. ubezpieczenie, zabezpieczenie, rękojmia, zapewnienie; ubezpieczenie się w tow. ubezp. (od ognia, na życie), pomoc, posiłki wojskowe, konwój.

 Asekuracyjny łć., ubezpieczający; towarzystwo asekuracyjne ubezpieczające na życie, od ognia, gradu, powodzi.

 Asekurować łć., ubezpieczać, zabezpieczać (np. na życie, od ognia); dawać rękojmię, ręczyć, gwarantować.

 Asenizacja łć., usuwanie nieczyczystości i wyziewów szkodliwych zdrowiu, uzdrowotnienie.

 Asenizacyjny, mający uzdrowotnienie na celu (towarzystwo, przedsiębiorstwo asenizacyjne).

 Asenterunek nm., (prowincjonalizm), pobór do wojska, popis wojskowy.

 Aseptyczny gr., w chirurgji, zabezpieczony od gnicia, od zarazków gnilnych, wyjałowiony. Opatrunek A.

 Aseptyka gr., metoda leczenia aseptyczna.

 Asesor łć., dawniej współsędzia, młodszy sędzia, naczelnik wydziału, młodszy stopniem niż radca; uczestnik zebrania ogólnego, zaproszony przez prezydującego do zbierania i obliczania głosów, A. kolegjalny = urzędnik, posiadający rangę cywilna klasy 8-ej.

 Asesorja lm. A-e, sądy asesorskie.

 Asesorski, należący do asesora, przez asesora sprawowany (sąd).

 Asfalt gr., smoła ziemna, smołowiec, smoła żydowska; gatunek czarnej farby.

 Asfiksja gr., uduszenie.

 Asińdzka — p. Acani.

 Askaryda gr. — p. Glista.

 Asklepja trojeść, roślina trwała, o pięknych kwiatach pomarańczowych.