Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/402

Ta strona została przepisana.

Grobla, nasyp z ziemi, drzewa, kamienia, chróstu, w celu zatrzymania wód przy młynach, lub zbudowana na błotach, trzęsawiskach dla udogodnienia jazdy, tama (fig.).

Grobowiec, nagrobek, pomnik nagrobny, grób okazały, mauzoleum.

Grobowisko, wielki grób; cmentarz; kurhan.

Grobowy, od Grobu, właściwy grobom, nagrobny; jak w grobie (np. milczenie g-e); przen., aż do g-ej deski = aż do śmierci; ponury, pogrzebowy, żałobny, smutny, żałosny.

Grobsztyn, nm., kamień grobowy, mogiła, grób; przen. perzyna, proch.

Grocernia, ang., w Ameryce sklep z różnorodnemi artykułami.

Groch, roślina uprawna z rodziny motylkowatych (fig.) o strąkach ziarnistych.

Grochodrzew, akacja biała, drzewo z rodziny motylkowatych o liściach pierzastych i białych pachnących kwiatach, hodowane w ogrodach (fig.).

Grochowaty, podobny do grochu.

Grochowianka, wieniec grochowy; słoma grochu; p. Grochówka.

Grochowiec a. Kamień grochowy, Pizolit, minerał, odmiana aragonitu, złożona ze spojonych kulek, tworzy się jako osad źródeł gorących.

Grochowiny, blp., łodygi i strąki grochowe po wymłóceniu lub zebraniu ziarn.

Grochowisko, rżysko grochowe.

Grochownik albo akacja żółta, drzewko z rodziny motylkowatych o kwiatach żółtych, hodowane w ogrodach; małż słodkowodny krajowy o muszelce różowawej, mniej więcej kulistej, dosięgającej wielkości grochu.

Grochowy, z grochu; przen., dostać g. wieniec a. Grochowiankę = dostać odmowną odpowiedź od panny; dostać odkosza, arbuza, czarną polewkę, rekuzę.

Grochówka, polewka z grochu, zupa grochowa.

Grodetur, fr., gatunek ciężkiej materji jedwabnej.

Grodowy, przym. od Gród; starosta g.p. Starosta.

Grodzianin, mieszkaniec grodu (forma ż. Grodzianka).

Grodzić, otaczać płotem, parkanem, ogrodzeniem; ogradzać, stawiać płot; odgraniczać, opasowywać, obwarowywać; zagradzać, tamować; odgradzać, dzielić, oddzielać; mieścić, zawierać, przechowywać; g. ś. otaczać się, wystrzegać się, znikać.

Grodziec, Grodziskop. Gród.

Grodzki, przym. od Gród; sąd g. = sąd starościński, dla spraw kryminalnych.

Grodź, Gródź, okólnik (np. dla źrebiąt); podwórze, podwórko.

Grog, Grok, ang., napój z rumu, cukru i wody, rodzaj ponczu.

Grojecznik a. Drzewo Judaszowe, drzewo z rodziny motylkowych o kwiatach różowych lub i białych, ukazujących się na początku wiosny, hodowane w ogrodach.

Grom, huk piorunu, grzmot; huk, łoskot; przen., cios, klęska, kara boska, niespodziane ważne zdarzenie, niespodziany rozkaz, strach, zgroza.