Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/409

Ta strona została przepisana.

Gryzący, żrący, palący (płyn).

Gryzeta, Gryzetka, fr., dziewczyna paryska (np. szwaczka), utrzymująca stosunek miłosny z malarzem, artystą, studentem i t. p.

Gryzik, węgiel kamienny w drobnych kawałkach.

Gryzipacierz, świętoszek, nabożniś.

Gryzipiórek, iron., pismak, literat; kancelista, pisarek, urzędnik.

Gryzmolić, bazgrać, niezgrabnie pisać a. rysować; nieudolnie pisać.

Gryzmoła, bazgracz, bazgrała, pismak; w lm. g-y = bazgranina, piśmidła.

Gryzonie a. Gryzące, szczurowate, rząd zwierząt ssących o zębach przednich łukowato zgiętych i ciągle narastających (np. wiewiórki, myszy, bobry i t. d.).

Gryźć, ciąć, ściskać a. szarpać zębami, kąsać, głodać, żuć; ogryzać, rozgryzać, przejadać, trawić, niszczyć (rdza gryzie żelazo); szczypać, piec (pieprz gryzie w język, dym gryzie w oczy); g. ziemię = cierpieć głód; leżeć w grobie: przen., trapić, martwić, dokuczać, doskwierać, dopiekać, (sumienie go gryzie); g. ś. kąsać ś. z kim, ogryzać ś., kłócić ś. ząb za ząb; frasować ś., trapić ś., martwić ś., znosić w milczeniu; mieszać się szybko i gwałtownie (o płynach); rażąco odbijać jeden od drugiego (o kolorach).

Gryźliwość, uszczypliwość, zjadliwość.

Gryźliwy, ostry, szczypiący; dokuczliwy, przykry; — p. Zgryźliwy.

Gryża, roślina z rodziny traw, sorgo, proso murzyńskie, durra.

Gryżyna, kapusta, brukiew, potrawa z ich naci i liści.

Grzać, robić ciepłym (piec grzeje), ocieplać, ogrzewać; udzielać ciepła; przen., zagrzewać, zachęcać; dawać się komu we znaki, gromić, prażyć; bić; g. ś. wygrzewać ś., rozpalać ś., pocić ś.; ciepła nabywać; łączyć się płciowo, parzyć ś., ciekać ś. (o zwierzętach).

Grzalnik, rodzaj małego piecyka.

Grzanka, kromka chleba lub bułki suszona w piecu a. przysmażona z masłem lub sadłem, łojem; przen., gratka, obrywka, kąsek, zysk; w myśl. przynęta na lisy (kawałek chleba w witerunku usmażony).

Grządka, zdr. od Grzęda; mała grzęda; g-ki, szczeble dla drobiu.

Grządziel, Grądziel, dyszel u pługa a. u sochy.

Grzązki, Grzęzki, w którym się grzęznie; błotnisty, błoto grzązkie, lepki.

Grzązkowaty, nieco grzązki.

Grzbiecie, zool., wierzchnia część ciała gąsienicy.

Grzbiecik, zdr. od Grzbiet.

Grzbiecisty, barczysty, wyniosły.

Grzbiet, tylna część tułowia od karku do krzyżów, plecy (fig.); przen., ciało (nie mieć koszuli na g-cie); dostać, oberwać po g-cie = po plecach; orać po g-cie = bić; górna cześć, górna krawędź; g. góry, dachu; tylna część, tylny kant (g. książki, noża); wierzch, powierzchnia; wierzch niektórych części ciała (nosa, ręki); g. a. tercja w fecht. uderzenie poziome od strony lewej ku prawej.

Grzbietoród, gatunek żaby, zamieszkującej Brazylję, której samica nosi jajka i małe na grzbiecie (fig.).

Grzdykap. Grdyka.

Grzebacze, rodzaj owadów błonkoskrzydłych, podobnych do os,