Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/413

Ta strona została przepisana.

Guaszp. Gwasz.

Gubernator, łć., rządca prowincji, naczelnik gubernji, wielkorządca; dawniej: guwerner, nauczyciel, wychowawca; rządca majątku.

Gubernatorstwo, urząd gubernatora; zbiór, gubernator z żoną.

Gubernja, łć., część administracyjna kraju, zostająca pod zarządem gubernatora; biuro gubernatora.

Gubernjalny, łć., dotyczący guberji, należący do gubernji.

Gubernjum, łć., władza prowincjonalna w dawnej Galicji.

Gubica, rodzaj sieci.

Gubić, tracić, utracać (przypadkowo); ronić; pozbywać ś. czego; (g. febrę) wygubiać, wytracać, zatracać, niweczyć; g. kogo = oczerniać, obmawiać, przywodzić do zguby; g. ś. niknąć, znikać; zatapiać ś., zagłębiać ś.; (g. ś. w domysłach); narażać ś. na zgubę; g. oczka w robocie na drutach = opuszczać; w bil. wpędzać swoją bilę do łuzy.

Gubin, bot., roślina z rodziny marzanowatych.

Gudronit, fr., wyrób ze smoły, chroniący mury i drzewo od wilgoci.

Gugiel, Kugiel, nm., żydowskie ciasto szabasowe.

Gujawodrzewp. Gruszla.

Gula, gałka, kula, guz powstały z uderzenia, narośl (zdr. Gulka).

Gulardowa, fr., woda, octan ołowiu z wodą, jako lekarstwo zewnętrzne.

Gulasz, węg., potrawa z mięsa pokrajanego, zaprawionego papryką.

Gulden, nm., moneta austryjacka: złoty reński, floren.

Guldynka, dawna licha strzelba myśliwska.

Gulgotać, (o płynach) wydawać odgłos wody gotującej ś., bulgotać, chlupotać, chlupać; wydawać głos bełkotliwy (o indykach).

Gul! gul! naśladowanie głosu łykania a. przelewającego ś. płynu; przywoływanie indyków.

Gulistan, pers., ogród róż.

Gułap. Gula; człowiek powolny, gapiowaty; głupia kobieta.

Guma, łć., substancja roślinna, kleista; g. arabska: żywica z drzew akacjowych, rosnących w Arabji i Afryce; g. elastyczna — p. Kauczuk; kawałek kauczuku do wycierania ołówka albo atramentu; obręcz gumowa, nakładana na koła (jeździć na gumach).

Gumalastyczny, Gumelastyczny, kauczukowy, gumowy, elastyczny.

Gumalastyka, Gumelastyka, łć., guma elastyczna, kauczuk, guma.

Gumienny, przym. od Gumno; rzecz. g. (-go) a. gumiennik, dozorca gumna a. robót gumiennych, karbowy.

Gumiguta, arab., sok żywiczny z drzewa zwrotnikowego gumigutnika (żółcieczy), używany jako farba żółta w malarstwie i jako środek leczniczy.

Gumigutnik, drzewo indochińskie, wydające gumigutę, sinaczelina.

Gumikopal, meksyk., zasuszona smoła drzewa rhus copallinum, podobna do bursztynu.

Gumilaka, łć., szellak, farba żółtego koloru; środek lekarski silnie drastyczny.

Gumka, tasiemka a. sznureczek gumowy.

Gumnisko, plac przy gumnie, otoczony zabudowaniami gospodarskiemi.

Gumno, plac między stodołami, gumnisko; podwórze gospodarskie; prow. stodoła; klepisko, boisko (do młócki), tok.

Gumować, powlekać, napuszczać, smarować gumą.

Gumowy, z gumy; gutaperkowy; kauczukowy.