Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/450

Ta strona została przepisana.

Ichtjomorficzny, gr., mający rybi kształt.

Ichtjomorfit, Ichljotypolit, gr., odcisk ryby na kamieniu.

Ichtjornis, gr., ptak kopalny uzębiony z kadłubem ryby (fig.).

Ichtjosaurus, gr., rybo-jaszczur, olbrzymie zwierzę przedpotopowe (fig.).

Ichtjotomja, gr., anatomja ryb.

Iczoglan, Iczogłan, tur., pokojowiec turecki.

Idea, Ideja, gr., obraz widomy, wizerunek, postać; pojęcie ogólne, rodzajowe, istota rzeczy (platonicznie); wyobrażenie (kojarzenie I-i); pojęcie rozumowe, któremu w doświadczeniu nic nie odpowiada (Kant); pojęcie, myśl, pomysł, myśl przewodnia w działalności, np. i. narodowa, działać w imię i-i = cel dążeń.

Ideacja, łć., władza umysłowa wytwarzania pojęć; działanie wyobraźni; wytwarzanie i łączenie pojęć.

Idealista, gr., zwolennik idealizmu, człowiek w myślach i postępkach kierujący się ideałami; ten, co wszystko idealizuje, wystawia w idealnym świetle, zapatrujący się na rzeczy idealnie; lekceważący rzeczywistość, marzyciel, ideolog (for. ż. Idealistka).

Idealistyczny, gr., idealizmem nacechowany, w duchu idealizmu pojęty.

Idealizacja, Idealizowanie, gr., rzecz. od Idealizować.

Idealizm, gr., pogląd filozoficzny uznający tylko ideje za byt realny (błędnie zamiast spirytualizm); kierunek myśli lubujący się w ideałach; pogląd na życie opierający się nie na rzeczywistości, lecz na idei; idealizowanie rzeczywistości; wymaganie od sztuki, by podnosiła rzeczywistość do ideału; marzycielstwo; i. realny, teorja filozoficzna, usiłująca pogodzić idealizm z realizmem.

Idealizować, gr., kszałtować coś rzeczywistego podług idei; wyobrażać sobie, że coś jest doskonałem; przen., wystawiać coś w lepszym świetle, niż ono jest w rzeczywistości, przedstawiać coś ułomnego jako doskonałe.

Idealnieć, gr., stawać się idealnym, przybierać cechy ideału.

Idealność, gr., właściwość tego, co jest idealne; istnienie tylko w idei, w myśli; kierunek idealny; doskonałość, odpowiadająca powziętej idei.

Idealny, gr., w idei istniejący (przeciwieńs.: realny), wymarzony, urojony, imaginacyjny, duchowy (przeciwieńs.: materjalny); doskonały, wrzorowy, ideałowi dorównywający; skończenie piękny.

Ideał, gr., wyobrażenie, wcielenie idei; wzór doskonałości niedościgniony, doskonałość; najwyższy cel dążeń; osoba ukochana.

Idejap. Idea.

Idem, łć., ten sam, to samo; podobnież.

Identyczność, łć., tożsamość, jednoznaczność.

Identyczny, łć., taki sam, zupełnie równy drugiemu, jednakowy, równoznaczny.

Identyfikacja, gr., utożsamienie.

Identyfikować, łć., utożsamiać, brać jedno za drugie.

Ideodynamiczny, Ideomotoryjny gr., ośrodek, miejsce w mózgu, będące siedliskiem wyobrażenia ruchowego, oraz będące miejscem wyjścia bodźca, wywołującego ruch; i-e ruchy, wykonywane bezwiednie podczas myślenia o nich.

Ideogienja, gr., nauka o powstawaniu idei a. wyobrażeń, część psychologji.