cha czegoś; ogół przymiotów lub cech.
Jakowość, jakość.
Jakowy, jaki, który.
Jakowyś — p. Jakiś.
Jakoż, przys., w samej rzeczy, też; jakże.
Jakożkolwiek — p. Jakokolwiek.
Jakto! wykrz., jakim sposobem! czy może być! j.! ty tu?
Jakubówka, wylew rzek z powodu ulewnych deszczów w lipcu około św. Jakóba; nazwa gruszy.
Jakże, przys. = jak; j. to było?, jakim sposobem, jak? j. a. ajakże! = rozumie ś., zapewne, tak jest, nieinaczej, a jużci.
Jalapa, meksyk., korzeń rośliny meksykańskiej Wilec, używany w lecznictwie (fig.).
Jałmużna, gr., datek z miłosierdzia ubogim, pomoc materjalna potrzebującemu bliźniemu, ofiarowana z litości.
Jałmużnica, kobieta rozdająca wiele jałmużny.
Jałmużnictwo, gr., urząd jałmużnika.
Jałmużniczy, gr., jałmużnę dający; dotyczący jałmużnika.
Jałmużnik, gr., rozdawca jałmużny; urząd duchowny szafujący jałmużnami.
Jałoma, ukr., rodzaj czapki futrzanej, noszonej przez kozaków (fig.).
Jałop, Jołop, gawron, gamoń, gapa, głupi, niezdara.
Jałopowaty, głupowaty, bałwanowaty.
Jałoszka — p. Jałowica.
Jałowcówka, wódka na jałowcu, borowiczka.
Jałowica, Jałoszka, młoda krowa, która jeszcze nie rodziła, cielica.
Jałowiec, roślina z rodziny szyszkowych; jagody jałowca pospolitego (fig.).
Jałowieć, stawać ś. jałowym, nieurodzajnym; marnieć.
Jałowizna, młode bydło, szczególnie młode krowy, niepłodne jeszcze, nie dające mleka, cielęta.
Jałowo, przys. od Jałowy; bez zaprawy, bez okrasy, postnie; przen., sucho, czczo; daremnie, źle, licho.
Jałowość, niepłodność, bezpłodność.
Jałowy, niepłodny, nieurodzajny, nieżyzny, płonny; j-wa, niecielna, niekotna (krowa, łania, sarna itp.); przen., bezmyślny, gołosłowny, beztreściowy, bezbarwny; czczy, suchy; próżny, daremny, pusty, płonny: (nadzieja); udany, zmyślony (płacz); (o potrawach) bez omasty.
Jałówka — p. Jałoszka, Jałowica.
Jałżyn, roślina z rodziny złożonych.
Jama, wydrążenie w ziemi, nora, dół; dziura; loch; grota, jaskinia, kryjówka; wklęsłość, wydrążenie w ciele, obejmujące ważne jakie narządy: j. brzuszna, ustna, nosowa; j. w płucach = dziura spowodowana rozkładem tkanek, kawerna.
Jamajka, gatunek araku czyli rumu (od nazwy wyspy Jamajka).
Jamb, gr., dwuzgłoskowa stopa wierszowa, składająca ś. z pierwszej krótkiej i drugiej długiej zgłoski (∪ — ); j-y = wiersze jambiczne; wiersze wesołe, żartobliwe.
Jambiczny, przym. od Jamb.
Jamisty, pełen jam, dołowaty.
Jamka, Jameczka, zdr. od Jama.
Jamnik, odmiana psa, używana do tropienia zwierząt w jamach; taks (fig.).
