Jeżystek, gatunek robaka tasiemcowatego.
Jeżysty, najeżony, nastroszony, sterczący.
Jęcie, czynność czasow. Jąć; imanie, branie; j. ś. czego, branie ś. do czego.
Jęczący, wydający jęk żałosny.
Jęczeć, dok. Jęknąć; wydawać jęk; stękać; przen., rozwodzić się żałośnie; j. w niewoli = cierpieć.
Jęczmianka, słoma jęczmienna.
Jęczmienisko, pole albo rżysko jęczmienne.
Jęczmienny, przym. od Jęczmień; grunt j. = dobry pod jęczmień; cukier j. = masa cukrowa z cukru i odwaru jęczmiennego.
Jęczmień (lm. -ona), roślina z rodziny traw; ziarna jęczmienia (fig.), guz zapalny na powiekach (jęczmyk).
Jędrnić, jędrnym czynić, krzepić
Jędrnieć, stawać się jędrnym, krzepkim, tężeć.
Jędrność, rz. od Jędrny; krzepkość, tęgość, siła, dobry wygląd, czerstwość,
Jędrny, ziarnisty, pełen bujnego ziarna, jądra; tęgi, czerstwy, silny, krzepki, zdrowy; treściwy, wyrazisty.
Jędrzejki, Andrzejki, zwyczaj dziewcząt wróżenia w wigilję św. Jędrzeja z wosku, ołowiu itp.; pierożki pieczone tego dnia i dawane psu, z uwagą, które wprzód zjadł.
Jędy- — p. Indy-.
Jędza, uosobione zło w postaci kobiety; baba zła, złośnica, piekielnica, sekutnica, megiera, czarownica, wiedźma, furja.
Jędzon, duch złośliwy, djabeł.
Jęk, przeciągłe bolesne westchnienie, głos bolesny, stękanie; wyrażenie cierpienia, bolesne żale, narzekania.
Jękliwy, do jęku podobny; płaczliwy, narzekający, stękający.
Jęknąć, wydać głos jęczący, wydać jęk, stęknąć — p. Jęczeć.
Jękotanie, zająkiwanie się, jąkanie się.
Jękotliwy, jąkający się.
Jęta, belka, służąca za podstawę do dachu.
Jętka, drągi a. żerdzie w stodołach nad klepiskami do suszenia a. składania zboża; zool., j. albo jątka (ephemera), owad dwuskrzydły, jednodniówka, prasiatnica ziemnowodna (fig.).
Jęty, im. od Jąć; pojmany, wzięty, ujęty.
Jęzor, pogardl. od Język — p. Ozór; przen., mieć długi j. = nie umieć zachować tajemnicy, plotkarstwo; latać z j-em = obnosić wszystkim plotki, rozgadywać.
Języczek, zdr. od Język; mały język; mięsisty wyrostek, przedłużający miękkie podniebienie i przeszkadzający dostawaniu ś. pokarmów do jamy nosowej (fig.); w instrumentach dętych (jak w oboju, fagocie, klarnecie i in.): cienka elastyczna blaszka metalowa (listeczek), drgająca przy zadęciu i dopomagająca do wydania dźwięku; w wadze: pręcik, strzałka, wskazująca przechylenie się szali; indeks, wskazówka na kompasie; trzpień w sprzążce; w ślus., w zamku sztyft, dopasowany do dziurki w kluczu; sprężyna podnosząca kurek u rewolweru.
Języczkowaty kwiat, mający rurkę korony wydłużoną jakby w język.
Języczny, w kształcie języka, językowy; niepowściągliwego języka; gadatliwy, plotkarski; potwarczy, obmowny.
