Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/497

Ta strona została przepisana.

razami, przy układaniu czcionek, dla równości wierszy; zapełniać miejsca puste w wierszach, kolumnach; robić matryce czcionek.

Justunek, nm., sztabiki metalowe niższe od czcionek, — wypełniające odstępy między wyrazami lub miejsca puste w wierszach podczas druku.

Justycja, łć., sprawiedliwość.

Justycjarjusz, łć., w Austrji urzędnik rozsądzający w gminach sprawy policyjne.

Justyc-kolegjum, nm., sąd duchowny katolicki w Petersburgu.

Justyfikacja, łć., usprawiedliwienie się, uzasadnienie jakiego prawnego środka, tłomaczenie się.

Justynjańskie prawa, źródła i pomniki prawa rzymskiego, zebrane w jeden kodeks z rozkazu cesarza rzymskiego Justynjana.

Juszka, zdr. od Jucha; j. a. jusznik, polewka z krwi gęsiej, kaczej lub prosięeej, czernina; zasuwa do zamykania otworu a. luft pieca dla zatrzymania ciepła.

Juszyć, krwawić, broczyć krwią; przen., draźnić, pobudzać; j. ś., krwawić ś., broczyć się.

Juścip. Jużci.

Juta, nm., konopie indyjskie (fig.); tkanina z nich.

Jutowy, z juty.

Jutro, dzień następujący po dzisiejszym; przys. dnia następującego po dzisiejszym; dziś, j. = lada dzień; od j-a do j-a = z dnia na dzień; po jutrze = od dziś na trzeci dzień; przen., przyszłość; człowiek bez j-a = bez przyszłości.

Jutrzejszy, następujący po dzisiejszym.

Jutrzenka, gwiazda poranna (= planeta Wenus); zorza poranna, świt, świtanie, aurora.

Jutrzenny, od jutrzenki; porankowy, poranny.

Jutrznia, nabożeństwo kościelne poranne; j. ciemna = nabożeństwo w kościele katolickim na pamiątkę męki Jezusa, śpiewana w środę, czwartek i piątek Wielkiego tygodnia, przyczem po każdym z psalmów gaszona jest jedna świeca.

Jutrzyna, miara powierzchni ziemi = staja, mórg.

Już, przys., wyraż. nagłość następującego, lub prędkość upływającego czasu; kres, do którego coś doszło: j. czas; wreszcie, w końcu niech j. mówi; zapewnie; tylko co, tuż; prawie; Już już = za lada chwilę (j. j. go chwyta); Jużto... Jużto, Już... już = raz... drugi raz, to... to; odtąd, odtąd więcej; zaiste, niech co chce będzie; jakkolwiekbądź; znów, że też, że bo.

Jużci, Juści, przys. aliści już, aż oto, oto już; wprawdzie, co prawda, zapewne, że; przecie, wszakże; w każdym razie, bądź co bądź; a j. = a tak, tak a nie inaczej; a j.! z powątpiewaniem.

Jużyna, drugie śniadanie a. podwieczorek.






K


K, 11-ta litera alfabetu, spółgłoska tylno-językowa, twarda, cicha, wybuchowa.

K, przyim.p. Ku; K sobie! a. Ksobie = wołanie na konie a. woły, żeby wykręciły na lewo.

Kab, ang, powozik dwukołowy z siedzeniem z tyłu