Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/529

Ta strona została przepisana.

murowane na cmentarzach, gdzie w pojedynczych pieczarach stawiają trumny z ciałami zmarłych (fig).

Katakustyka, gr., nauka o odbiciu ś. głosu, o echu.

Katalekty, gr., zbiór fragmentów, urywków, np. dawnych autorów; ułamki pojedynczych utworów.

Katalektyczny gr., wiersz, wiersz niepełny, któremu brak jednej lub dwu sylab końcowych, wiersz ułomny.

Katalepsja, gr., choroba nerwowa, objawiająca ś. zupełnem odrętwieniem ciała, utratą czucia i dowolności ruchów.

Kataleptyk, gr., człowiek, dotknięty katalepsją.

Katalityczne gr., ciało a. Katalizator, w dawnej chemji: ciało, którego sama obecność w mieszaninie miała powodować tworzenie ś. związków chemicznych, mimo że ciało to nie ulegało przy tym żadnym zmianom chemicznym.

Kataliza, gr., otrzymywanie związku chemicznego za pomocą ciała katalicznego.

Katalog, gr., wykaz, spis przedmiotów, należących do jednego zbioru, poczet; spis książek księgarni, bibljoteki, obrazów etc.

Katalogować, gr., wpisywać do katalogu; układać katalog.

Katalożek, zdr. od Katalog; notesik, notatnik, dzienniczek.

Katan, węg., stary żołnierz, weteran, wiarus; drab.

Katanka, węg., kurtka, kaftanik, krótka siermięga, jubka.

Kataplazm, gr., ciepły, wilgotny, ciastowaty okład z ziół, otrąb i t. p., stosowany w celach leczniczych.

Kataplazmować, gr., okładać kataplazmami.

Katapleksja, gr., zdrętwienie z przestrachu (u zwierząt); w med. stężenie ciała skutkiem ataku apopplektycznego, tężec.

Katapulta, łć., u starożytnych: machina wojenna do rzucania pocisków (fig.).

Katar, gr., zapalenie ostre a. chroniczne błon śluzowych (wyścielających kanał oddechowy, pokarmowy i t. p.), nieżyt — p. Katarysta.

Katarakta, gr., zapadająca żelazna krata w bramie; skalisto wyniosła przeszkoda w biegu rzeki, progi w rzece (fig.); wodospad; choroba oczu, połączona z zupełną lub częściową utratą wzroku, zaćma.

Kataralny, gr., przym. od Katar.

Katartyczny, gr., rozwalniający, przeczyszczający.

Kataryniarz, nm., chodzący z katarynką dla zarobku.

Katarynka, nm., pozytywka przenośna (f.); szejne k., nm., marjonetka; żart., stolik do kart.

Katarysta, Katar, gr., dosłownie: czysty; zwolennik wznowionej w XI wieku sekty Manichejczyków.

Katarzynka, gatunek gruszek; gatunek pierników toruńskich.

Katastaza, gr., zaciśnięcie węzła intrygi w dramacie.

Kataster, łć.p. Kadaster.

Katastrofa, gr., nagły nieszczęśliwy zwrot albo wypadek w życiu człowieka lub narodu; smutny, nieszczęśliwy koniec; klęska, punkt przełomowy w dramacie.

Katatonja, gr., śpiączka chorobliwa, prowadząca do obłędu.

Katecheta, gr., nauczyciel religji w szkole, prefekt.