Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/605

Ta strona została skorygowana.

Kółeczko, zdr. od Koło, od Kółko.

Kółko, zdr. od Koło; małe koło; duży pierścień; drobne k-ka w mechanizmie maszyn, zegarów; w k. naokoło, kołem, w krąg; małe towarzystwo, małe zebranie, grono (k. rodzinne, przyjacielskie, koleżeńskie); jedno w k. = wiecznie to samo, bez zmiany.

Kózka, młoda koza; w zool., ryba brzuchopłetwa, ślizowata.

Kpać, kpem kogo nazywać, łajać, lżyć, besztać, wymyślać.

Kpiarz, Kpinkarz, ten, co kpi, żartowniś, drwinkarz.

Kpić, Kpinkować, kpiny stroić, żartować, szydzić, drwić, drwinkować.

Kpiny, żarty, drwiny, szyderstwo.

Kra (2 p. lm. kier), odłam lodu, pływający na rzece, jeziorze i t. p.; lody połamane, unoszone przez rzekę.

Kraal, hol., wieś murzyńska, zwłaszcza Hotentotów i Kafrów; kawał stepu, ogrodzony palisadą, w którą zapędzają zwierzynę (fig.).

Krab, nm., skorupiak morski 10-cio nogi, jadalny (fig.).

Krach, nm., naśladowanie trzasku, załamania; ostre przesilenie ekonomiczne, nagły spadek kursu papierów wartościowych; liczne jednoczesne rujnujące bankructwa, sprawiające popłoch na giełdzie; wogóle niespodziana klęska, upadek, gwałtowny przewrót.

Kraciasty, Kraciaty, mający kraty, opatrzony kratami; w kraty (materjał k-ty).

Kradzieski, Kradzieżny, przym. od Kradzież; złodziejski.

Kradzież, potajemne przywłaszczenie sobie cudzej rzeczy, cudzej własności, złodziejstwo.

Kradzieżca, Kradzieżnik, złodziej.

Kradziony, lm. od Kraść; przen., potajemnie zabrany, ukrywany, potajemny; k-ym sposobem = ukradkiem, skrycie; rzecz., k-e (-ego), rzecz ukradziona.

Kraik, mały kraj.

Kraina, część kraju, prowincja, okolica — p. Kraj.

Krainiec, mieszkający na pograniczu; forma żeńs. Krainka.

Kraj a. Kraina, pewna przestrzeń ziemi, którą zamieszkuje jakiś naród; kraj rodzinny, ojczyzna; przen., mieszkańcy kraju, naród; k. a. kraina czego = miejsce, siedlisko, dziedzina; przen., sfera, dziedzina; k. a. skraj, brzeg, krawędź, kraniec, koniec; przen., k. świata = strony bardzo odległe.

Krajać, Kroić, rozrzynać, ciąć, przecinać; przen., k. pługiem rolę = orać; przen., przenikać boleśnie, przeszywać, mocno odczuwać (serce mi ś. kraje); w grze w bilard: trafiać z boku swoją bilą inną bilę.

Krajanka, kawałek odkrojony od całości: k. chleba = kromka, tartynka, kanapka.

Krajarka, maszyna do krajania papieru maszynowego na arkusze; maszyna do krajania szmat.

Krajcar, nm., grajcar, austrjacka moneta zdawkowa = 1/100 guldena = 2 halerzom.

Krajczak, dywan zrobiony z krajki; k-ki, papucie, pantofle z krajki, wkładane na buty.

Krajczy, w daw. Polsce: urzędnik dworski, pośredni między podstolim a. podczasym, który miał obowiązek krajania potraw u stołu królewskiego; w kraw. czeladnik, wyłącznie krający tkaniny na ubranie; w szew., czeladnik, krający skórę na obuwie — p. Krojczy.

Krajczyna, żona krajczego.