Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/71

Ta strona została skorygowana.

Bielidło, puder biały, mączka biała do posypywania twarzy, włosów; maść biała jako kosmetyk, blansz.

Bielinek, motyl dzienny: kapustnik, głogowiec (fig.).

Bielizna, wyroby z płótna, perkalu (koszule, prześcieradła, ręczniki, chustki i t. d.); B. stołowa = płócienne nakrycie na stół.

Bielmo, biała albo szara błonka zakrywająca źrenicę oka; przen. zaćmienie umysłu, tępość umysłowa pod pewnym względem; mieć bielmo na oczach = nie spostrzegać rzeczy widocznych dla innych.

Bielnik, miejsce, gdzie płótno bielą, blech.

Bielszyp. Biały.

Bieluchny, przym. zdr. od Biały.

Bieluń, pospolity chwast trujący o dużych białych kwiatach, datura, dziędzierzawa (fig.).

Bierczy, chart, który chwyta zająca bez obrotu.

Bierka, kostka warcabna; (w grze w karty) lewa.

Biernatek cz. Pustelnik, mały skorupiak morski, mieszkający w pustych skorupach mięczaków (fig.).

Bierny, nie czynny, pasywny; uległy wpływom postronnym: (charakter), nie posiadający własnej woli: zachowujący się neutralnie, obojętnie; stan B. = nieczynny, stan bierny majątku — p. Stan; w gram., słowo B-ne = biorące na siebie skutek czynności czyjej (np. być bitym); B-ne przyzwolenie = milczące przyzwolenie, nieprzeszkadzanie, nietamowanie.

Bierwiono, kawał drzewa nieociosanego, belka.

Bierzmować, wykonywać obrzęd bierzmowania przez namaszczenie Olejem Św.; przen. iron. — dawać w twarz, policzkować.

Bierzmowanie, drugi sakrament kościoła katolickiego, przez który otrzymuje się łaskę Ducha Św., utwierdzającą w wierze.

Bies, czart, szatan, djabeł, zły duch.

Biesaga, rz. ż., mieszek, wór, sakwa.

Biesiada, uczta, bankiet, gody; zabawa; przen. rozkoszowanie się, uciecha.

Biesiadnik, godownik, biorący udział w uczcie, w biesiadzie.

Biesiadować, ucztować, bankietować.

Biesić się, złościć się, wściekać się.

Bieżący, imiesł., od Biec, idący, teraźniejszy, obecny (rok, miesiąc); kolejny (numer); niniejszy; B-ca woda = woda płynąca (w rzekach, w strumieniu); B-ce sprawy = zwykłe codzienne sprawy, przypadające na chwilę obecną.

Bieżnyp. Biegliwy.

Bifsztyk, Befsztyk, ang., zraz polędwicy wołowej usmażony.

Bifurkacja, łć., rozwidlenie, rozdział widłowaty (rzeki, drogi); połączenie się dwóch samodzielnych systematów wodnych.

Bigam, Bigamista, gr., ten, co ma dwie żony, dwużeniec; zwolennik bigamji.

Bigamja, dwużeństwo, posiadanie równocześnie dwóch żon.

Bigos, nm., potrawa z kapusty duszonej z drobnemi kawałkami mięsa; przen. nawarzyć bigosu, narobić bigosu = sprawić zamęt, zamieszanie, kłopot.

Bigot, Bigotka, fr., nabożniś, nabożnisia, przesadnie pobożny (a).

Bigoterja, fr., przesadna gorli-