Mączka, mąka cienka i delikatna; jedna z części składowych ziarna zbóż i korzeni roślin; wodan węgla, krochmal; bielidło do twarzy, puder; m. prochowa = proch miałko roztarty i przesiany przez gęste sito; m. cukrowa cukier dobrze osuszony po krystalizacji, cukier miałki, puder, faryna; minerał sproszkowany (m. krzemienna, z rudy i t. p.); m. świdrowa = kamienie, pokruszone przez wiercenie.
Mączkowaty, podobny do mąki, mający własności mąki.
Mącznia, Mącznica, w bot., rośl. z rodz. zakrawkowatych, judrnia.
Mącznica, skrzynia a. zasiek do chowania mąki; w młynie dziura, rynienka, którą ś. mąka sypie, pytlownia, koryto; belka wałowa w wiatraku; w bot., m. a. mącznik, roślina z rodziny wrzosowatych (fig.); gatunek gruszki.
Mącznieć, Mączeć, przemieniać się w mąkę, stawać się mącznym, rozsypywać się w proch.
Mącznik, młyn, w którym mielą zboże na mąkę; ziarna czarniawe, wyrastające w kłosie żytnim, niszczące żyto, sporysz; roślina z rodziny komosowatych; mączyniec, komosa, gęsia stopa, gęsia noga, gęsi ślad; chrząszcz nierównoczłonkowy, mącznikowaty (fig.).
Mączny, z mąki zrobiony, mąkę zawierający (potrawy m-e); dotyczący mąki (skład m.); do mąki podobny, mączysty, sypki; m-a grusza = odmiana gruszki.
Mączyć, mąką posypywać, przyprószać; m. ś. mąką ś. obsypywać, mąką się walać.
Mączysty, zawierający mąkę, sypki.
Mączywo, pokarmy mączne.
Mądral, Mądrala, iron., mądry, niby mądry, przemądrzały, mędrek; człowiek chytry, przebiegły.
Mądrostka, dowcip, figiel, niby mądrość, sztuczka, wybieg.
Mądrość, głębokość rozumu, zrozumienie celu życia i celowości świata; umiejętność stosowania rozumu i wiedzy do osiągania celów zamierzonych; znajomość ludzi, rzeczy i świata; doświadczenie życiowe; jasność i przenikliwość umysłu; zbiór przymiotów i cnót, potrzebnych do dobrego życia człowiekowi, równowaga wewnętrzna, polegająca na opanowaniu namiętności; najwyższa, przedwieczna, wcielona m. = Bóstwo; żart niewielki rozum, nietrudna, błaha rzecz (wielka mi m.!); figle m-i = wybiegi, sztuczki, dowcipy; w anat., ząb m-i = jeden z zębów trzonowych u człowieka, wyrastających w wieku młodzieńczym a. dojrzałym.
Mądry, st. wyż. Mędrszy, Mądrzejszy; odznaczający ś. mądrością, rozsądny, rozumny, roztropny, doświadczony, znający świat i ludzi; przebiegły, chytry, szczwany, wyrachowany, nie w ciemię bity; doskonały, właściwy, stosowny, trafny, dobrze obmyślany (m-e prawa, m-a rada); uczony, naukowy, umiejętny (m-a książka); bądź tu m-ym! = dojdź ładu!; jakiś m.! = wcale nie mądry, mało dowcipny, mało pomysłowy; m. Polak po szkodzie = zmądrzeć po niewczasie; m., jak Salomonowe spodnie = całkiem głupi; m-e stworzenie = zmyślne; rzecz., mędrzec, uczony.
Mądrze, st. w. Mądrzej, Mędrzej, rozumnie, rozsądnie, roztropnie, doskonale, rozumnie zastosowane, wymyślone.
Mądrzeć, nabierać rozumu, mądrym a. mądrzejszym ś. stawać, rozwijać władze rozumu.
Mądrzeniec, roślina — p. Ostróżka.