Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/790

Ta strona została przepisana.

gwiazdnice = rząd rozgwiazd; elegant z m-ej piany = delikacik, papinek, strojniś.

Morskorostp. Morszczyn.

Morsz, nm.p. Mursz.

Morszczyn, bot., roślina morska z gromady wodorostów, z rzędu morszczyn, morskorost, szuwar, porost morski (fig.).

Morszczyzna, wszystko, co morze wydaje, płody morskie; kraj, nad morzem położony, pomorszczyzna, pomorze; słota, szaruga, deszcz gęsty a. drobny; wodorosty skamieniałe, znajdujące się w łupkach, ilastych miedzianorodnych utworu permskiego; przypływ i odpływ morza.

Morświnka a. świnka morska, zwierzę ssące z rodziny kopytkowych (fig.).

Morświń, zwierzę ssące z rzędu wielorybów, z rodziny delfinów.

Mortadela, wł., gatunek wędliny: mięso wołowe i słonina, posiekane razem i uwędzone w kiełbaśnicy.

Mortus, łć., (Mortuus), upojony do utraty przytomności; wydatkowany zupełnie; do niczego.

Mortyfikować, łć., uśmierzać, umarzać; uznać za akt nieważny; m. ś., udręczać ś., umartwiać ś.

Morus, łć., brudas, flejtuch, smoluch; człowiek o ciemnej płci i czarnych włosach.

Morusać, łć., brudzić, walać; m. ś., brudzić ś., walać ś.

Moruska, łć., kobieta brudna, nie umyta, nie ubrana schludnie; kobieta o ciemnej płci i czarnych włosach; gatunek krowy o ciemnej maści; gatunek gruszki.

Morusowaty, łć., brudny, powalany, zamorusany.

Morwa, łć., w bot., drzewo z rodziny morwowatych a. jego owoc (fig.), drzewo morwowe a. morowe.

Morze, wielka zatoka oceanu, zachodząca w ląd a. przyległa lądowi część oceanu; wogóle wielki obszar wodny; jechać m-em, puścić ś. na m-e, kąpać ś. w m-u; jechać do m-a = do kąpieli morskich; być panem od m-a do m-a = być panem potężnym, mieć rozległe posiadłości; za m-em = bardzo daleko; szukać rozumu za m-em = poza granicami kraju; m-u wody przylewać = bogatemu dawać, tłusty połeć smarować; chcieć m. wypić, wysuszyć = pragnąć rzeczy niemożliwych; przen., ogrom, bezmiar, wielka przestrzeń, wielki obszar; m-a gronorostowe = wielkie przestrzenie oceanowe, zarosłe gronorostami; wielka ilość, obfitość; m. głów, m. uciech; żart., dziadowskie m. = piaski.

Morzowładny, władający morzem.

Morzyć, zadawać komu śmierć, mordować powolnie na śmierć; przen., pozbywać ś. czegoś, tracić, męczyć, dręczyć, nękać (m. głodem = głodzić); ubezwładniać, brać, opanowywać (sen go m-y); m. ś., męczyć ś., trapić ś., martwić ś.; m. ś. głodem = głodzić ś.

Mosan, Mospan, Mościpan, Mościumpan, skróc.: miłościwy pan (używa się tylko w przyp. 5-ym).

Mosiądz, nm., stop miedzi z cynkiem; m. glinowy = stop miedzi z cynkiem i glinem; m. biały = mieszanina miedzi, niklu, cynku, nowe srebro, najzylber; m. czerwony = mieszanina miedzi i cynku, tombak.

Mosiężnik, nm., rzemieślnik, wyrabiający przedmioty z mosiądzu, bronzownik.

Mosiężny, nm., zrobiony z m-u, mający kolor m-u.