Motyw, fr., pobudka, bodziec, powód działania, myśl zasadnicza; idea przewodnia utworu artystycznego, temat, rozwijany następnie w rozumowaniu, w kompozycji.
Motywować, fr., wyłuszczać powody, uzasadniać.
Mowa, zdolność mówienia wrodzona u ludzi, dar słowa; wymawianie; gadanie, mówienie (m. ustna, m. pisana, żywa m.); przemowa, rzecz, przemówienie (mieć m-ę; m. pogrzebowa, sejmowa, m. tronowa); język (m. polska); m. z kim = rozmowa; niema m-a — porozumiewanie ś. na migi; sposób mówienia, styl (m. kwiecista, wiązana); niema m-y o tem = to niemożliwe, niema o tem co mówić.
Mowny, Mówny, służący do mówienia (narzędzia m-e u człowieka); umiejący mówić, obdarzony mową; wygadany, rozmowny; wymowny, krasomówny.
Mozaista, łć., uczony, znający historję, prawo, obyczaje i religję Żydów.
Mozaizm, łć., zbiór politycznych i religijnych urządzeń, pochodzących od Mojżesza; religja Mojżeszowa a. żydowska, judaizm.
Mozajka, Mozaika, gr., kunsztownie ułożone desenie i obrazy z różnokolorowych kamyków, szkła, drzewa i t. p. (fig.); przen., rozmaitość różnobarwna.
Mozajkowy, złożony z różnorodnych części; m-e złoto = stop zbliżony do mosiądzu, służący do pozłacania.
Mozolić, robić, nabawiać ś. mozołu; trudzić, męczyć, wysilać (m. głowę, umysł); m. ś. = mordować ś., męczyć ś, utrudzać ś.; kłopotać ś., turbować ś.
Mozolny, trudny, żmudny, uciążliwy, pracowity.
Mozół, trud, bieda; frasunek, natężenie; rzecz zrobiona z mozołem, z trudem.
Moździerz, łć., naczynie mosiężne, żelazne, kamienne a. porcelanowe do tłuczenia, miażdżen a czego za pomocą tłuczka; rodzaj armaty do strzelania bombami a. granatami, dawniej do strzelania na wiwat a. na trwogę, haubica (fig.).
Możdżeń, rodzaj świdra; skrzep krwi uwięzły w naczyniu krwionośnym.
Możliwie, Możebnie, tak jak być może; m. dobrze = jak najlepiej.
Możliwość, Możebność, stan tego, co być może w pewnych warunkach, bez względu na to, czy istnieje w rzeczywistości, czy też nie; przypuszczalność, jedna z kategorji modalności (sposobowości).
Możliwy, Możebny, mogący być w pewnych warunkach, bez względu na to, czy istnieje w rzeczywistości, czy też nie, przypuszczalny, prawdopodobny.
Można, przysł., jest wolno, niema przeszkody; jest rzecz możliwa, dozwolona; robię, co m. = co ś. da zrobić; nie m. tego robić = nie wolno, nie należy, wzbrania ś.; tu m. dostać piwa = dostanie ś.; nie m. go nie kochać = trzeba koniecznie kochać.
Możnie, potężnie, silnie; wielce, bardzo; dzielnie, wybornie.
Możnieć, stawać ś. mężnym, potężnym, bogatym, silnym.
Możność, możliwość, możebność (robię wedle m-i = wszystko, co mogę, według sił; nie jestem w m-i = nie potrafię, nie mogę; niema m-i = niepodobna; mam m. = mogę); potęga, siła, moc; dostojność, godność.
Możnowładca, posiadający władzę, samowładca; mający wpływ na sprawy państwa; człowiek
