Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/841

Ta strona została przepisana.

Naszyjnik, ozdoba na szyję u kobiet (fig.); dawniej: obręcz wkładana więźniom na szyję; obroża kolczasta — p. Naszelnik.

Naszywać, formę dok. Naszyć; przyszywać co na wierzch do czego (n. kołnierz galonem, suknię haftem); naszyć ś., wiele czego uszyć.

Naszywka, tasiemka a. galonik na rękawie u żołnierzy jako odznaka, szewron.

Naści!p. Na! masz! bierz!

Naściełaćp. Nasłać.

Naścieżajp. Narozcież.

Naśladować, robić co na wzór kogo a. czego, brać kogo a. co za wzór, wzorować ś. na kim a. na czym, starać ś. dorównać komu a. czemu; udawać (n. czyjś głos, ruchy); iść za kim, za czyim śladem; wstępować w czyje ślady.

Naśladowca, ten, który kogo a. co naśladuje (for. ż. Naśladowczyni).

Naśladowanie, rzecz zrobiona na wzór a. podobieństwo innej; utwór sztuki a. przemysłu, zrobiony na wzór innego.

Naśladownictwo, naśladowanie kogoś a czegoś; p. Mimetyzm, p. Mimikry.

Naśliniać, Naślinić, zwilżyć śliną.

Naśmiać ś., śmiać ś. dużo; n. ś. z kogo = naszydzić, nadrwić, wyśmiać kogo.

Naśmiewać ś. z kogo = wyśmiewać kogo, szydzić.

Naśpiewać, śpiewając w gramofon, naładować go tym śpiewem; przen., nagadać, nawyjawiać; n. ś., dużo śpiewać, zmęczyć ś. śpiewaniem; przen., n. ś. Tadeusza = nacierpieć ś. biedy.

Natarcie, gwałtowne uderzenie na nieprzyjaciela, napad, atak.

Natarczywość, gwałtowne naleganie, natręctwo.

Natarczywy, natrętny, gwałtownie nalegający, usilny.

Natchnąć, tchem co napełnić, tchnąć w co; przen., podać myśl, pomysł; wlać, wzniecić, wzbudzić co; pobudzić wyobraźnię do twórczości artystycznej a. poetyckiej.

Natchnienie, wlanie ducha, działanie, ożywiające umysł; rada, pomysł, pobudka; łaska, przez którą Bóg oświeca i wolą czyją kieruje; nagłe wzruszenie duszy, wzniesienie myśli i uczuć ku czemu wielkiemu; stan duszy artysty a. poety, tworzącego dzieło sztuki.

Natchniony, przejęty natchnieniem, czujący natchnienie, widzący duchem, wzbudzony; przejęty zapałem do czego.

Natenczas, wtedy, wonczas, naówczas, wówczas, w tym czasie.

Natężaćp. Natężyć.

Natężenie, napięcie, naprężenie, wysilenie, wysiłek; powiększenie mocy, spotęgowanie; n. zgłoski = akcentowanie; w fiz., zwiększone działanie jakiejś siły, intensywność (n. światła, ciepła, elektryczności); n. prądu elektrycznego = ilość elektryczności, przepływająca przez przecięcie przewodnika w ciągu jednej sekundy.

Natężony, połączony z wysiłkiem (n-a myśl, uwaga); wytężony, intensywny.

Natężyć, forma nied. Natężać; naciągnąć, napiąć mocno, tęgo, naprężyć; wzmocnić, spotęgowa (n. zgłoskę = akcentować); wysilić, wytężyć (n. słuch, wzrok, uwagę); n. ś., wzmocnić ś., spotęgować ś.; wysilić ś., wytężyć ś.

Natkać, forma nied. Natykać; nawsadzać czego, naładować, natłoczyć, napchać, nawtykać; nabić (n. kołków); zrobić dużo tkaniny; n. ś., napchać ś., napakować ś.