Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/850

Ta strona została przepisana.

Neofita, łć., każdy nowowierca, świeżo ochrzczony, szczególniej Żyd, który przyjął wiarę chrześcijańską; przen., żart., ten, kto z jednego stronnictwa przerzucił ś. do innego.

Neofobja, gr., obawa reform, zmian, innowacji.

Neogieniczne gr., osady, pokłady ziemi najnowsze, nowoutworzone.

Neokantyzm, łć., filozofja Kanta, zmodyfikowana przez jego następców.

Neokatolicyzm, łć., katolicyzm liberalny ze zwrotem ku racjonalizmowi i mistycyzmowi.

Neoklasycyzm, łć., klasycyzm nowoczesny, wzorowanie ś, na dziełach starożytności klasycznej.

Neokomska formacjap. Neufszatelska formacja.

Neokrytycyzm, gr., krytycyzm w drugiej połowie XIX w.

Neolit, gr., minerał z gromady sylikoidów, miękki, barwy ciemno-zielonej.

Neolityczna gr., epoka, okres gieologiczny narzędzi kamiennych, późniejszy od paleolitycznego (fig.).

Neologizm, gr., nowy wyraz lub zwrot w mowie.

Neologja, gr., nowatorstwo, wprowadzanie nowych wyrazów do nauki.

Neoplatonizm, łć., cz. Aleksandrynizm, nauka filozofów z III — VI w. po Chr., łącząca idee Platona z poglądami chrześcijańskiemi.

Neoplazma, łć., nowotwór.

Neopoganizm, łć., nowożytny poganizm, ateizm i materjalizm.

Neoromantyk, łć., romantyk nowszych czasów.

Neoromantyzm, łć., romantyzm nowszych czasów.

Neoscholastycyzm, łć., wznowiona filozofja św. Tomasza z Akwinu, scholastyka z XIII w.

Neoscholastyczny, łć., nowoscholastyczny.

Neoteryzm, gr., nowa nauka o obrocie ziemi około słońca.

Neotomistyczny, łć., pojęty w duchu neotomizmu.

Neotomizmp. Neoscholastycyzm.

Neowitalizm, łć., teorja bjologiczna, objaśniająca objawy życia za pomocą specyficznego czynnika energji życiowej.

Neozoiczny gr., okres, okres od czasu formacji tryjasowej aż do dni dzisiejszych; trzeciorzędowe formacje ziemi.

Nepotyzm, łć., protegowanie przedewszystkim swych krewnych na posady i godności.

Neptun, łć., bóg morza u starożytn. Rzymian, grecki Posejdon (fig.); nazwa ósmej wielkiej planety; poczta N-a = wiadomości, jakie z okrętu są wrzucane w morze w butelkach, szczelnie zakorkowanych; pasek N-a = mokra opaska w kuracji wodnej.

Neptuniczny, łć., powstały w skutek działania wody (skała, formacja n-a w gieologji).

Neptunizm, łć., teorja, przypuszczająca, że dzisiejsza postać ziemi powstała skutkiem działania wody.

Nereidy, gr. nimfy morskie, przedstawiane zwykle jako hoże dziewczęta, siedzące na grzbietach trytonów (fig.).