Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/852

Ta strona została przepisana.

Neuron, gr., komórka nerwowa z jej wyrostkami protoplazmatycznemi i osiowemi (fig.).

Neuropata, gr., cierpiący nerwowo, nerwowiec.

Neuropatja, gr., choroba nerwowa, nerwica.

Neuropatolog, gr., lekarz chorób nerwowych.

Neuropatologja, gr., nauka o zmianach czynnościowych lub anatomicznych tkanki nerwowej bez zaburzeń inteligencji; nauka o chorobach nerwowych.

Neurostenja, gr., chorobliwie wzmożona czynność nerwów (niekiedy błędnie zwana neurastenją).

Neurotomja, gr., przecięcie nerwu (chirurgiczne).

Neuroza, Newroza, Nerwica, gr., ogólne cierpienie chorobliwe systemu nerwowego bez zmian anatomicznych w nerwach.

Neutralitet, łć., neutralność.

Neutralizacja, łć., poręczenie traktatami, że neutralność jakiekiego niewielkiego kraju będzie szanowana przez potężnych sąsiadów; n. morza = poręczenie, iż na tym morzu nie będzie floty wojennej; n. instytucji (np. Czerwonego Krzyża) = poręczenie, iż instytucja ta nie będzie ani atakującą, ani atakowaną w razie wojny; w chem., zobojętnienie.

Neutralizator, łć., czynnik neutralizujący.

Neutralizować, łć., zachowywać neutralność; ubezwładniać; chem., zobojętnić; n. ś., zobojętniać ś. nawzajem.

Neutralność, łć., niemieszanie ś. do sporu lub wojny, prowadzonej przez inne państwa; bezstronność; n. zbrojna = postawienie wojsk na stopie wojennej dla okazania gotowości wmieszania ś. do wojny, prowadzonej przez inne państwa.

Neutralny, łć., obojętny; bezstronny, nie mieszający ś. do sporów innych; w chem., ani kwaśny, ani zasadowy, obojętny.

Newfundlandzki (nju) pies, pies wodołaz, z rasy wielkich psów, mających rodzaj płetwy między palcami, wybornie pływa, ratuje tonących (fig.).

Newka, fr., dziewiątka w kartach.

Newralgiczny, przym. od Newralgja (ból n.).

Newralgja, gr., ból nerwowy.

Newro-p. Neuro-.

Neżyk, fr., szlarka tiulowa, którą, złożoną w fałdy, obszywa się czepki, ruszka (fig.).

Nęcąco, ponętnie, pociągająco.

Nęcić, wabić, manić, pociągać, kusić.

Nędza, wielkie ubóstwo, bieda; przen., ludzie nędzą trapieni, nędzarze; n. z biedą = biedacy.

Nędzarz, człowiek w nędzy żyjący, biedak, mizerak (forma ż. Nędzarka).

Nędzić, wycieńczać, wyniszczać; nękać, trapić, gnębić.

Nędznica, kobieta nizkiego charakteru; podła, nikczemnica.

Nędznie, przysł., biednie, ubogo; podle, nikczemnie.

Nędznieć, biednieć, ubożeć, chudnąć, coraz gorzej wyglądać.

Nędznik, nikczemnik, łotr, łajdak; niegodziwiec — p. Nędzarz.

Nędzny, bardzo biedny, bardzo ubogi; cierpiący nędzę; mający małą wartość, lichy, partacki, kiepski, ladajaki; słaby, bezsilny; mizerny, wychudły; podły, nikczemny, bezecny.

Nędzota, ubóstwo, biedota, stan nędzny; rzecz licha, marna; człowiek nędzny, nędzarz; zbior., nędzarze, biedacy.