Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/876

Ta strona została przepisana.

wy, mający obce domieszki (n-e złoto, srebro).

Nieszczęsnyp. Nieszczęśliwy.

Nieszczęście, zdarzenie smutne, bardzo dotkliwe, druzgocące; klęska, niepowodzenie, przeciwność; na n., jak na n., n-iem = nieszczęśliwie, nieszczęśliwym zbiegiem okoliczności; wygląda jak półtora n-a = żałośliwie, okropnie, potwornie.

Nieszczęśliwie, przysł., niepomyślnie, fatalnie, przeciwnie.

Nieszczęśliwy, nie mający szczęścia, niepomyślny, pełen przeciwności, nieszczęść, nieszczęściami trapiony; od n-a prześladowany, godny litości, pożałowania.

Nieszczęśnik, człowiek nieszczęśliwy.

Nieszczodry, niehojny, skąpy.

Nieszkodliwy, nie szkodzący.

Nieszlachcic, nie należący do stanu szlacheckiego, mieszczanin.

Nieszlachetny, nie mający przymiotów szlachetnych, nieuczciwy, niegodziwy, bezecny.

Nieszlachta, zbior., nieszlachcice, mieszczaństwo i chłopstwo.

Nieszpetny, dość ładny, niebrzydki.

Nieszpór, Nieszpory, czes., nabożeństwo kościelne poobiednie ze śpiewem chóralnym kapłańskim i ludu; n-y sycylijskie = wyrznięcie Francuzów przez Sycylijczyków 1282 r. w czasie nieszporów wielkanocnych.

Niesztuczny, nie wykonany sztuką, naturalny, prosty, nieprzesadny.

Nieszykowny, nieelegancki.

Nieścisły, luźny; niedokładny.

Nieściśliwy, niemogący być ściśnionym, nie mający własności ściśliwości.

Nieść, przenosić co z jednego miejsca gdzieindziej; idąc trzymać co; przychodzić z czym, dostarczać, doręczać, przynosić; donosić, oznajmiać, wyrażać, prowadzić, kierować, zwracać, unosić; rzucać (strzelba daleko niesie); składać, oddawać, ofiarowywać (n. życie ojczyźnie w ofierze); powodować, pociągać za sobą; mieć, posiadać co, odznaczyć ś. czym; trzymać, wznosić; n. ś., składać jaja (o samicach ptaków).

Nieślubny, bez ślubu istniejący, poza ślubnym związkiem zrodzony, nieprawy (dziecko n-e = nieprawe).

Nieśmiały, nie mający śmiałości, lękliwy, trwożliwy.

Nieśmiertelnik, roślina z rodziny złożonych, suchokwiat (fig.).

Nieśmiertelność, właściwość tego, co jest nieśmiertelne, niepodleganie śmierci, nieumieranie; życie wieczne, wieczność; przen., trwanie w pamięci pokoleń ludzkich, sława, wspomnienia trwałe przez czas ziemskiego bytu ludzkości.

Nieśmiertelny, nie podlegający śmierci, nie umierający, wiecznie żyjący; żyjący w trwałej pamięci ludzkiej, wiekopomny, wieczny; nie powodujący śmierci, nie grożący śmiercią (rana, choroba n-a); powszedni, nieciężki (grzech n.).

Nieśpieszno, nie śpiesząc ś., niepilno.

Nieświadomy, nie znający czego, nieobznajmiony z czym, nie umiejący czego; nieoświecony, nienauczony, niewtajemniczony.

Nieświetny, nieszczególny, nienajlepszy, nieosobliwy, nienadzwyczajny, nie bardzo korzystny interes n.).

Nieświeży, niezupełnie świeży, zepsuty, zniszczony, cuchnący.

Nietajno, nie jest tajemnicą, wiadomo że...; n. mi = jest mi znane.

Nietakt, Nietaktowność, brak taktu w postępowaniu, postępowanie z ludźmi niewłaściwe.