Nowela, wł., krótki utwór beletrystyczny, szkicujący kilku znamiennemi rysami jeden jakiś fakt życiowy, jedną cechę charakteru i t. p.; obrazek, szkic powieściowy; ustawa, zastępująca niektóre przepisy innemi, ulepszająca dawne; projekt prawa, ulepszającego dawne prawo, opracowany i przedstawiony do zatwierdzenia w porządku przepisanym.
Nowelista, autor nowelli (forma ż. Nowelistka).
Nowelistyka, łć., pisanie nowel; zbiór nowel w pewnej literaturze (n. polska, francuska i t. p.).
Nowelka, Noweletka, wł., mała nowela, zręczny, artystyczny obrazek literacki.
Nowenna, łć., nabożeństwo 9-cio dniowe ku czci jakiego Świętego.
Nowicjat, łć., czas próby w zakonie, oznaczony dla nowicjusza; czas przygotowania ś. do jakiego zawodu.
Nowicjusz, łć., osoba przebywająca czas próby w zakonie; nowowstępujący do jakiego zawodu, nieobeznany z nim, niedoświadczony (forma ż. Nowicjuszka).
Nowina, nowa wieść, nowa wiadomość; wiadomość niespodziewana; rzecz nowa, osobliwa, rzadka, rzecz nadzwyczajna, niebywała, osobliwość; pole po raz pierwszy z odłogu a. po wykarczowaniu lasu uprawione, nowizna.
Nowiniarz, zbierający i rozgłaszający nowiny, plotkarz.
Nowinka, zdr. od Nowina; w lm. nauki reformatorów religijnych XVI wieku, herezja, kacerstwo (n-i wittenberskie = luteranizm; n-i genewskie = kalwinizm.
Nowiusieńki, Nowiuteńki, zupełnie nowy.
Nowizna — p. Nowina.
Nowo, przysł., od Nowy; w wyrazach złożonych: świeżo, niedawno, dopiero co (nowonarodzony, nowomianowany, nowowybrany — p. też Neo-; na n. a. nanowo, powtórnie od początku, znowu.
Nowobraniec, świeżo wzięty do wojska, rekrut, nowozaciężny.
Nowochrzczeniec, nowoochrzczony, neofita; członek sekty odrzucającej chrzest przed jego dojściem do rozumu, anabaptysta.
Nowochrześcijaństwo — p. Neochrystjanizm.
Nowoczesny, nowożytny, teraźniejszy, współczesny.
Nowodruk, nowe wydanie, nowe przedrukowanie (książki).
Nowokantyzm, Nowokrytycyzm, w filoz., wznowiona teorja poznania podług Kanta.
Nowomiejski, dotyczący nowej dzielnicy miasta.
Nowomodny, dotyczący nowej mody, modny, zrobiony podług najnowszej mody, elegancki, oryginalny, dziwaczny, niezwykły.
Nowonabywca, ten, co świeżo coś nabył, nowy właściciel.
Nowonarodzony, niedawno urodzony, niemowlęcy; rzecz., niemowlę; przen., jak n. = czujący ś. świeżo, rzeźko, wypoczęty.
Nowonawrócony, którego niedawno nawrócono na wiarę chrześcijańską; rzecz., nowochrzczeniec, neofita.
Nowopolskie miary = używane w Królestwie Polskiem, obowiązujące od 1819 r., oparte na zasadach układu miar metrycznych.
Noworocznik, książka w rodzaju kalendarza, około nowego roku wychodząca, almanach.
Noworoczny, odnoszący ś. do nowego roku; do uroczystości Nowego Roku.
Noworodek, niemowlę dopiero co na świat przyszłe.
Nowosiedlec, niedawno osiadły w jakiej miejscowości, kolonista.
Nowostka, nowa błahostka, rzecz modna, nowinka.
Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/895
Ta strona została przepisana.
