Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/91

Ta strona została uwierzytelniona.

Brylić się, lepić się w bryły.

Brylik, prow., daszek u czapki,

Brylować, fr., błyszczeć, jaśnieć, celować, wyróżniać się, być pierwszym w jakiemś towarzystwie, dominować, królować, mieć największe powodzenie wśród ogółu.

Bryła, kawał jakiejkolwiek ciężkiej i twardej rzeczy (B. lodu); bałwan (soli); pewna ilość ciała sproszkowanego lub plastycznego, zbitego w jedna masę (B. ziemi); mat. ciało, część przestrzeni, mająca oznaczoną postać i wielkość (np. stożek (fig.), kula, sześcian (fig.), graniastosłup, piramida, ostrosłup); przen. człowiek ciężki, gruby, ociężały, nieczuły.

Bryłowaty, mający postać bryły; ciężki, gruby, masywny.

Bryłowy kąt = kąt ograniczony trzema lub więcej płaszczyznami.

Bryndza, rum., miękki ser owczy, stłoczony i nieco przygniły; bieda, niedostatek pieniężny; przen. żart. martwa pora w handlu, brak ruchu w handlu; rzecz drukowana treści jałowej, niewiele warta.

Brystol, ang., gatunek pięknego grubego sztywnego papieru.

Bryś, zdr. od Brytan; pies brytan; przen. człowiek tęgi, barczysty, gniewliwy i szorstki, prostak.

Bryt, nm., szerokość tkaniny w sztuce.

Brytan, duży pies podwórzowy, łańcuchowy; pies myśliwski, używany na dziki, wilki.

Brytanika, Brytanja, stop z cyny, antymonu i miedzi, używany na wyroby, naśladujące najzylber.

Brytfannap. Brytwanna.

Brytwanna, Brytwana, nm., podłużne naczynie blaszane płaskie, do pieczenia pieczystego (fig.).

Bryzgacz, owad z gatunku pilarzy.

Bryzgać, jdtl., Bryzgnąć (Bryznąć), pryskać, tryskać; ochlapać; B. słowami = przen. szorstko wypowiedzieć komu przykrą prawdę, rzucić w oczy obelgę, powiedzieć coś niemiłego, bluznąć.

Bryznąćp. Bryzgać.

Bryż, nm., haft, bramowanie, wyszycie, garnirowanie sukni kobiecej, kryzy; wyrostki, wypustki u drzewa, wilki, grzebień koguci.

Brzana, ryba słodkowodna z rodziny karpiowatych (fig.).

Brzanka, gatunek trawy pastewnej, tymotka.

Brzask, przedświt, rozwidnianie się poprzedzające świt; przen. — pierwszy, początkowy, słaby objaw czego.

Brząkać, Brząknąć, sprawić brzęk, zabrzęczeć, dzwonić; bzyknąć; uderzać palcem w struny: niewprawnie grać na instrumencie muzycznym; brząkać pieniędzmi = poruszać z hałasem pieniędzmi srebrnemi lub miedzianemi; brząknąć = zapłacić.

Brząkadłop. Brzękadło.

Brząkała, licho grający na jakim instrumencie.

Brząknąćp. Brząkać.

Brzdąkać, uderzać od niechcenia po strunach, klawiszach; licho grać; mruczeć pod nosem.

Brzdęk! wykrz., odgłos upadku, bęc!

Brzdęknąć, upaść z łoskotem, przewrócić się, bęcnąć, rymnąć.

Brzechać, przen. szczekać, ujadać; ogadywać, wygadywać na kogo; wymyślać, kłamać, głowę zawracać.