Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/950

Ta strona została przepisana.

liczbą, odciągać, odliczać; potrącać z czego.

Odejmowanie, działanie arytmetyczne, w którym jedną liczbę umniejsza ś. o tyle jedności, ile ich zawiera druga.

Odejść, forma nied. Odchodzić; pójść, oddalić ś., zejść komu z oczu; minąć, skończyć ś., ustąpić (ból odszedł); opuścić, porzucić (o. ze służby, o. kogo w niebezpieczeństwie); moc go odeszła = stracił siły; wyjść, wypłynąć (dużo krwi ze mnie odeszło, woda rurą odeszła); ubyć, zmniejszyć ś., zniknąć, przepaść; o. ze świata = umrzeć.

Odelgnąć, Odelżeć, odlepić ś., odkleić ś., odstać; zelżeć, zwolnieć, złagodnieć.

Odemknąć, forma nied. Odmykać; otworzyć, odchylić; o. ś. = otworzyć ś., odchylić ś.

Odemszczać, forma dok. Odemścić; za krzywdę a. zniewagę krzywdą a. zniewagą odpowiadać, wywierać zemstę; o. ś., zemsty dopełniać, dokonywać.

Odepchnąć, forma nied. Odpychać; pchnięciem odsunąć, oddalić, odtrącić, odrzucić; pogardzić czym; o. ś., pchnięciem odsunąć ś., odbić ś.

Odeprzeć, forma nied. Odpierać: odsunąć, odtrącić (uderzać); odepchnąć, odpowiedzieć, odrzec; za przeczyć, odciąć się.

Odeprzeć, wskutek ciepła, działającego na wilgoć znajdującą między dwoma ciałami, odstać, oddzielić ś., odkleić ś.

Oderwaćp. nied. Odrywać.

Oderwanie, odjęcie przez rwanie, odtargnięcie; oddzielenie, odsunięcie, odwołanie kogo od czego; treść pojęcia oderwanego, pewna cecha, rozważana niezależnie od osoby a. przedmiotu, który ją posiada; o. ś., odłączenie ś., odsunięcie ś., oddalenie ś.

Oderwanie, przysł., niezależnie o. całości, o. związku z czym, abstrakcyjnie.

Oderwany, rwaniem odłączony; rozpatrywany niezależnie o. całości, której jest składnikiem, abstrakcyjny (cecha o-a, pojęcie o-e); oparty na pojęciach oderwanych, nie zaś faktach konkretnych (nauka o-a); zawierający myśl oddzielną, z wielu faktów wysnutą (temat o.); w mat., liczba o-a = niemianowana.

Oderwisko, urwisko od czego, miejsce oderwane.

Oderznąćp. nied. Odrzynać.

Odeschnąćp. nied. Odsychać.

Odesłaćp. nied. Odsyłać.

Odespaćp. nied. Odsypiać.

Odetchnąć, forma dok. od Oddychać; wciągnąć w płuca jednorazowo powietrze i wytchnąć je napowrót; wytchnąć, odpocząć; ochłonąć, uspokoić się.

Odetchnięcie, nabranie w płuca powietrza, tchnienie, wydanie oddechu; wytchnienie, odpoczynek.

Odetkać, forma nied. Odtykać; spruć to, co utkane; wytkać, ukończyć tkanie; tkaniem odrobić; otworzyć coś zatkanego, odsłonić.

Odetkać, Odetknąćp. nied. Odtykać.

Odetrzećp. nied. Odcierać.

Odewrzeć, odstać, oddzielać ś., odleźć; ugotować się.

Odezwa, odezwanie ś., przemówienie, odwołanie ś. piśmienne a. ustne do ogółu; pismo, którym odzywa ś., komunikuje ś. jedna władza z drugą; o. do narodu = manifest, proklamacja.

Odezwać się, forma nied. Odzywać ś.; odpowiedzieć na wołanie, odkrzyknąć; dać ś. słyszeć, przemówić; wystąpić z czym, zgłosić ś.; o. ś. za kim = bronić go; przypomnąć ś., wznowić ś.; uczuwać (cierpienie ś. o-ło); o-ij ś.! = przemów! powiedz!