Odkrywać, forma dok. Odkryć; odsłaniać to, co było zakryte a. nakryte, zdejmować przykrycie; obnażać, ukazywać na jaw (o. głowę, o. karty = rozkładać na widok, pokazywać); odchylać, odgarniać; o. przyłbicę, o. kurtynę = podnosić; zostawiać bez obrony, bez ochrony, odsłaniać (o. granicę); odnajdywać rzecz istniejącą, ale nieznaną (o. biegun północny, o. prawo ciążenia powszechnego); natrafiać na co, spostrzegać; wyśledzać, domyślać ś., dochodzić, wykrywać, odgadywać, poznawać (o. spisek, złodzieja); postępować otwarcie, działać jawnie; o. co komu, wydawać, wyjawiać, objawiać, donosić, dawać poznać; o. komu swe serce = otwierać, zwierzać ś.; o. ś., odsłaniać ś., zrzucać z siebie nakrycie (dziecko odkrywa ś. przez sen); przen., o. ś. komu a. przed kim, wynurzać ś., zwierzać ś., ujawniać ś., dawać ś. poznać; być wykrytym, wyjawionym; stawać otworem.
Odkrywca, ten, który co odkrył, wynalazł.
Odkrywka, w górn., warstwa ziemi a. skała, odkopana przed rozpoczęciem właściwych robót górniczych; miejsce na powierzchni ziemi, gdzie rozkopuje ś. warstwy zwierzchnie dla odsłonięcia niegłęboko leżącej żyły kruszcu a. minerału.
Odkrząknąć — p. Odchrząknąć.
Odkrzyknąć, krzykiem, wołaniem odpowiedzieć na czyjś krzyk; odbić głos, odpowiedzieć echem.
Odkrzywiać, forma dok. Odkrzywić; coś krzywego odginać napowrót, odprostowywać.
Odkuć — p. dok. Odkuwać.
Odkup, odkupienie czego o. kogo, wykupienie napowrót rzeczy sprzedanej.
Odkupiciel, ten, który co odkupuje; zbawca, wyswobodziciel, wybawca, zbawiciel (O. rodu ludzkiego = Chrystus Pan).
Odkupicielka, forma ż. od Odkupiciel.
Odkupić, forma nied. Odkupywać; kupić co od kogo, który sam tę rzecz nabył, odzyskać coś za pieniądze; napowrót kupić rzecz, przez nas samych sprzedaną; kupiwszy oddać, zwrócić; odebrać za pieniądze, oswobodzić, uwolnić kupnem, wykupić; zbawić, wybawić, wyzwolić; o. ś., wykupić siebie samego, uwolnić ś., wyzwolić ś. za pieniądze.
Odkurzać, forma dok. Odkurzyć; z kurzu oczyszczać, od kurzu uwalniać; odymiać, okadzać, owędzać (o. jałowcem wędlinę); dymem, kadzidłem nieprzyjemnego zapachu odpędzać, odstraszać; o. kogo od panny = odegnać; odsądzić; o. futro = przyciemniać dymem; o. ś., oczyszczać ś. z kurzu, otrzepywać ś. z pyłu; przez kurzenie dymem oczyszczać ś., odymiać ś., okadzać ś.
Odkuwać, forma dok. Odkuć; kończyć kuć, kuciem co wyrabiać, wykuwać co, odbijać okucie, rozkuwać, rozłamywać; o. ś., tracić okucie, rozkuwać ś.
Odkwaszać, forma dok. Odkwasić; pozbawić kwasu, odciągnąć kwas; przen., odczyścić, obmyć; o. ś., stracić kwas, pozbyć ś. smaku kwaśnego.
Odkwit, powtórny rozkwit; odrodzenie ś.; przekwitanie; przen., chylenie ś. do upadku.
Odkwitać, forma dok. Odkwitnąć; znowu zakwitać, po raz drugi kwiatami ś. okrywać; przen., odradzać ś., kończyć kwitnienie, przekwitać; chylić ś. ku upadkowi, przemijać.
Odkwitły, okwitły, przekwitły.
Odlać — p. dok. Odlewać.
Odlatać, Odlatywać, forma dok. Odlecieć; lecieć gdzieindziej, le-
Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/955
Ta strona została przepisana.