Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/957

Ta strona została przepisana.

mać; łamiąc oddzielać, odrywać łamaniem; oddzielać, rozdzielać, przełamywać; o. ś., ułamywać ś., odłupywać ś., odpadać wskutek ułamania się.

Odłazić, forma dok. Odleźć; leząc, pełzając, oddalać ś.; okldejać ś., odstawać, oddzielać się.

Odłączać, forma dok. Odłączyć; rozdzielać to, co złączone; odejmować jedno od drugiego, odgraniczać, odsuwać; o. niemowlę = przestać karmić piersią; o. ś., nie chcieć do czego należeć, odsuwać ś., oddzielać ś., rozłączać ś.

Odłogować, leżeć odłogiem, nie być uprawianym; przen., zostawać w zaniedbaniu, być bezczynnym.

Odłożyćp. nied. Odkładać.

Odłóg, kawał pola, gruntu, zostawiony bez uprawy dla wypoczynku; przen., zaniedbanie, bezczynność; rzecz zaniedbana, poniechana, pogardzona; o-iem leżeć, zostawać = być w zaniedbaniu, w zapomnieniu, w zastoju; o-iem puścić, położyć, rzucić = puścić w niepamięć, zaniedbać, zaniechać.

Odłupywać, forma dok. Odłupać; łupaniem oddzielać, odrywać, oddzierać, oddłubywać, odszczepiać; obierać z łupiny.

Odłuskiwać, forma dok. Odłuskać, Odłuszczyć; obierać z łuski, wyłuszczać; oskrobywać rybę z łuski; o. ś., tracić łuskę, obłazić (o łusce); odrywać ś., łuszczyć ś.

Odłużaćp. Obdłużać.

Odma, w med., odęcie jamy ciała ludzkiego a. zwierzęcego przez nadmierne wypełnienie jej powietrzem.

Odmach, machnięcie wsteczne, na odlew; zamach uderzającego, rozmach; od jednego o-u = raz tylko zamachnąwszy ś., od jednego razu; bez o-u = bez namysłu, prosto z mostu, bez ceremonji, bez skrupułu.

Odmachać, Odmachnąć, szybko co dokonać, spełnić, dzielnie ś. sprawić (o. kawał drogi, kawał roboty); machnąć nawzajem; machaniem odeprzeć, odbić; odciąć, odrąbać za jednym zamachem.

Odmaczać, forma dok. Odmoczyć; przez moczenie rozmiękczać, rozmaczać; moczyć, zwilżyć dla odmiękczenia; moczyć, aby coś ś. odlepiło, odstało.

Odmalować, forma nied. Odmalowywać; uskutecznić malowanie czego, pomalować, wymalować; przedstawić kogo a. co na obrazie, na malowidle; przedstawić malowniczo, obrazowo, opowiedzieć żywo, barwnie.

Odmarsz, fr., odejście, wyruszenie (wojska).

Odmarszczać, rozprostowywać, wygładzać zmarszczki; o. czoło = rozchmurzać, wypogadzać.

Odmarzać, forma dok. Odmarznąć; odtajać, rozmarzać; z przemrożenia psuć ś., odpadać.

Odmaszerować, odejść, odejść marszem.

Odmawiać, forma dok. Odmówić; wypowiadać, wygłaszać, kończyć mówienie czego; o. pacierz, litanję = mówić; namawiać kogo do opuszczenia służby, namową odciągać kogo od kogo a. od czego; nie zgadzać ś. na czyjąś prośbę, żądanie, nie przystawać, nie ustępować, nie dozwalać, wzbraniać, nie dopuszczać; o. komu czego = nie przyznawać, zaprzeczać, nie uznawać w kim czego; o. ś. od czego = wymawiać ś., uchylać się, nie przystawać.

Odmazywać, forma dok. Odmazać; mazaniem coś rysować, kreślić; zmazywaniem odejmować, odciągać; o. od rachunku.

Odmęt, woda wzburzona; głębia, wir, przepaść wodna; przen., zamieszanie, chaos, nieporządek, nieład, rozgardjasz.

Odmiał, mielizna odbrzeżna;